દિલ્હી-

શું તમે આવા કટોકટી વિશે સાંભળ્યું છે જેના કારણે ઓટોમોબાઈલ ઉદ્યોગને અબજો ડોલરનું નુકસાન થયું છે. આ કટોકટીને કારણે સ્માર્ટફોનથી કમ્પ્યુટર સુધી સુનિશ્ચિત ડિલિવરીમાં વિલંબ થયો છે. જો તમે વિચારી રહ્યા છો કે આ કટોકટી કોવિડ-૧૯ રોગચાળો છે તો તમે ખોટા છો. ખરેખર, સેમીકન્ડક્ટર ચિપ્સના પુરવઠામાં તંગીને કારણે આવી કટોકટી સર્જાઈ હતી. અહીં નોંધવા જેવી બાબત એ છે કે આ સમસ્યા કોવિડ-૧૯ ના કારણે લોકડાઉનને કારણે શરૂ થઈ હતી.

જો કે, વધુ ચિંતાજનક બાબત એ છે કે આવું એટલા માટે થયું કારણ કે સેમિકન્ડક્ટર ચિપ્સ માત્ર પસંદ કરેલા દેશોમાં જ ઉત્પન્ન થાય છે, જેના કારણે આ કટોકટી વધુ ઘેરી બની છે. આ જ કારણ છે કે ક્વાડ તરીકે ઓળખાતા સુરક્ષા જૂથે સેમિકન્ડક્ટર ચિપ્સની સપ્લાય ચેઇનની સમસ્યા હલ કરવા પર પોતાનું ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું છે. સમજાવો કે ક્વાડમાં ઓસ્ટ્રેલિયા, અમેરિકા, જાપાન અને ભારતનો સમાવેશ થાય છે. સેમીકન્ડક્ટર ચિપ્સ આજના અર્થતંત્ર માટે ખૂબ મહત્વની માનવામાં આવે છે. તો ચાલો જાણીએ તેના વિશે.

ક્વાડ સેમિકન્ડક્ટર વિશે શું ઇચ્છે છે?

જાપાની અખબાર નિક્કીના જણાવ્યા મુજબ સેમીકન્ડક્ટર્સની સુરક્ષિત સપ્લાય ચેઇન તૈયાર કરવી એ વોશિંગ્ટનમાં ક્વાડની પ્રથમ વ્યક્તિગત બેઠકમાં મુખ્ય એજન્ડા બનશે. ચાર દેશોએ હાર્ડવેર, સોફ્ટવેર અને સેવાઓ માટે ફ્લેક્સિબલ, વૈવિધ્યસભર અને સુરક્ષિત ટેકનોલોજી સપ્લાય ચેઇનના મહત્વ પર ભાર મૂક્યો હતો, નિક્કીએ ક્વોડ નેતાઓના સંયુક્ત નિવેદનના મુસદ્દાને ટાંકીને જણાવ્યું હતું. ક્વાડ નેતાઓમાં અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ જો બિડેન, ઓસ્ટ્રેલિયાના વડાપ્રધાન સ્કોટ મોરિસન, જાપાનના વડાપ્રધાન યોશીહિદે સુગા અને ભારતના વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીનો સમાવેશ થાય છે.

સેમિકન્ડક્ટર ચિપની અછત કેમ થઈ?

કોરોનાની રજૂઆત પછી કાર બનાવતી કંપનીઓના ઉત્પાદનમાં ઘટાડો થયો છે, જ્યારે એપલ જેવી કંપનીઓને ચીપની અછતનો સામનો કરવો પડ્યો છે. ૨૦૨૧ માં ચીપની અછતને કારણે કાર ઉત્પાદકોએ ૬૦.૬ અબજ ડોલર ગુમાવ્યા છે. તે જ સમયે, લોકડાઉન પછી, લોકોએ ઘરેથી કામ કરવાનું શરૂ કર્યું અને તેના કારણે ઇલેક્ટ્રોનિક્સ ગેજેટ્‌સની માંગ વધી, જેના કારણે ચિપ્સની અછત તીવ્ર બની. હકીકતમાં વિશ્વના સેમિકન્ડક્ટરનું ૭૫ ટકા ઉત્પાદન પૂર્વ એશિયામાં છે. તાઇવાન અને દક્ષિણ કોરિયા જેવા દેશો સૌથી અદ્યતન ચિપ્સ બનાવે છે. આ દેશોનો ઝુકાવ અમેરિકા તરફ છે.

અમેરિકાએ ચીની કંપની હુવેઇને ચિપ્સ વેચવાનું બંધ કરવાનું શરૂ કર્યું. આ પછી અમેરિકાની બહારની કંપનીઓને ચીની કંપનીઓ પાસેથી ઓર્ડર મળવા લાગ્યા. તે જ સમયે બેઇજિંગે પહેલેથી જ સેમિકન્ડક્ટર્સ તૈયાર કરવાનું શરૂ કરી દીધું છે. તેનું લક્ષ્ય ૨૦૨૫ સુધીમાં સેમિકન્ડક્ટર્સના ઉત્પાદનમાં ૭૦ ટકા આર્ત્મનિભરતા લાવવાનું છે. તે જ સમયે તેના ચિપ ઉદ્યોગને સલામત સ્તરે રાખવાની ચીનની ચાલ હવે અન્ય મુખ્ય દળોનું ધ્યાન ફેરવી ચૂકી છે, કારણ કે રોગચાળાએ સ્પષ્ટપણે સાબિત કર્યું છે કે કેન્દ્રિત સપ્લાય ચેઇન ડિજિટલ યુગમાં મોટા પ્રમાણમાં ઉદ્યોગ માટે મોટું જોખમ છે.