દિલ્હી-

અમેરિકા પછી બ્રિટન સાથે પણ ચીનનો વિવાદ વધી રહ્યો છે. ગુરુવારે ભારતમાં બ્રિટીશ હાઈ કમિશનરે લદાખમાં ચીનની પ્રવૃત્તિ ચિંતાજનક ગણાવી હતી અને ચીને આકરી પ્રતિક્રિયા આપી હતી. ચીનના રાજદૂત સન વેડોંગે કહ્યું હતું કે બ્રિટિશ હાઈ કમિશનર ફિલિપ બાર્ટનનું ચીન અંગેનું નિવેદન ભૂલો અને બનાવટી આરોપોથી ભરેલું છે. ભારતમાં ચીનના રાજદૂત વેઈડોંગે કહ્યું હતું કે ભારત અને ચીન વચ્ચે સરહદ વિવાદ દ્વિપક્ષીય મુદ્દો છે અને બંને દેશોએ તેમના મતભેદોને હલ કરવાની પૂરતી સમજ અને ક્ષમતા છે. વેડોંગે કહ્યું કે ભારત-ચીન વિવાદમાં કોઈ તૃતીય પક્ષની દખલ કરવાની જરૂર નથી.

બ્રિટિશ હાઈ કમિશનર ફિલિપ બાર્ટનને ગુરુવારે ભારત અને ચીન વચ્ચેના તણાવ ઓછો કરવાના પ્રયત્નોનું સ્વાગત કર્યું છે. જો કે બાર્ટનને એમ પણ કહ્યું હતું કે હોંગકોંગ અને એલએસીમાં ચીનની કાર્યવાહી ચિંતાજનક છે. તેમણે ઝિંજિઆંગ પ્રાંતમાં વીગર મુસ્લિમોના માનવાધિકાર ઉલ્લંઘન માટે ચીનની પણ ટીકા કરી હતી. બાર્ટનને કહ્યું હતું કે, બ્રિટન ચીની પ્રવૃત્તિઓથી શરૂ થયેલી પસંદગીની સંપૂર્ણ જાણકારી છે અને તેમની સાથેના વ્યવહાર માટે તેના નજીકના સાથી અમેરિકા સાથે મળીને કામ કરી રહ્યું છે.

બાર્ટને કહ્યું હતું કે, અમારી ચીન સાથે કોઈ સરહદ નથી પરંતુ હોંગકોંગ અંગે અમારી કેટલીક જવાબદારીઓ છે. ચીને હોંગકોંગ પર લાદ્યો નવો રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા કાયદો, યુકે-ચીન સંયુક્ત જાહેરનામુંનું ગંભીર અને નિંદાકારક ઉલ્લંઘન છે. બ્રિટિશ હાઈ કમિશનરે કહ્યું કે, આપણે ઝિનજિયાંગ પ્રાંતમાં માનવાધિકાર ઉલ્લંઘન અંગે પણ ખૂબ ચિંતિત છીએ. આ સિવાય દક્ષિણ ચીન સમુદ્ર પ્રત્યેનો આપણો વલણ પણ ખૂબ સ્પષ્ટ છે.

ચીનના રાજદૂતે દક્ષિણ ચીન સમુદ્ર અને હોંગકોંગ વિશે બ્રિટનની ટિપ્પણી અંગે યુ.એસ. તરફ ધ્યાન દોરતાં કહ્યું હતું કે, દક્ષિણ ચાઇના સમુદ્રમાં વાસ્તવિક પડકારો આ ક્ષેત્રની બહારથી આવી રહ્યા છે, જે સમુદ્રી વિવાદોને પ્રોત્સાહન આપીને શાંતિ અને સ્થિરતાનો અંત લાવે છે. . હોંગકોંગના મુદ્દે વેઈડોંગે કહ્યું હતું કે ચીન આ મુદ્દામાં કોઈ વિદેશી હસ્તક્ષેપની મંજૂરી આપતું નથી.

બ્રિટન અને ચીન બંને સતત એકબીજા વિરુદ્ધ નિવેદનો જારી કરે છે. તાજેતરમાં જ, બ્રિટનના વિદેશ પ્રધાન ડોમિનિક રાબે બેજિંગ પર ઝિનજિયાંગ પ્રાંતમાં વીગર મુસ્લિમો સામે માનવાધિકારના તીવ્ર ઉલ્લંઘનનો આરોપ લગાવ્યો હતો. તેના જવાબમાં બ્રિટનમાં ચીનના રાજદૂતે કહ્યું કે જો બ્રિટન માનવાધિકારના ઉલ્લંઘન માટે કથિત તેના અધિકારીઓ પર પ્રતિબંધ લાદશે તો તે યોગ્ય જવાબ પણ આપશે.હોંગકોંગ અને વીગર મુસ્લિમોના મુદ્દે વિરોધ કરવા ઉપરાંત બ્રિટને પણ ચાઇનીઝ કંપની હ્યુઆવેઇને 5 જી મોબાઇલ નેટવર્ક પર પ્રતિબંધ મૂકીને ચીનને મોટો ઝટકો આપ્યો હતો, જેનાથી બંને દેશો વચ્ચેના સંઘર્ષમાં વધારો થયો છે.

બ્રિટનના અધિકાર પર પ્રતિબંધ લગાવતાં ચીને કહ્યું હતું કે બ્રિટનની પોતાની સ્વતંત્ર વિદેશી નીતિ હોવી જોઈએ અને અમેરિકનોની ધૂન પર નાચવું નહીં. તેમણે કહ્યું હતું કે ચીની કંપની હ્યુઆવેઇના કિસ્સામાં પણ આવું જ બન્યું હતું. યુ.એસ. ઘણા સમયથી બ્રિટન પર ચીની કંપની હ્યુઆવેઇ પર પ્રતિબંધ લાવવા દબાણ લાવી રહ્યું હતું. જ્યારે બ્રિટને આ પગલું ભર્યું ત્યારે અમેરિકાએ તેનું ખુલ્લેઆમ સ્વાગત કર્યું.