જૂનાગઢ-ગરવા ગિરનારની લીલી પરિક્રમાને પણ આ વર્ષે કોરોનાનું ગ્રહણ લગ્યું છે. કોરોનાને પગલે આ વર્ષે લીલી પરિક્રમા બંધ રાખવામાં આવી છે. જાેકે, પરંપરા તૂટે નહીં તે માટે ગતરાત્રે પરિક્રમાના ગેટ પાસે પૂજન વિધિ કરી પરિક્રમાનું ધાર્મિક મહત્ત્વ જળવાઈ રહે તેવો પ્રયાસ કરવામાં આવ્યો હતો. દર વર્ષે ગિરનારની લીલી પરિક્રમા કરવા માટે ૧૦ લાખથી વધુ ભાવિકો જૂનાગઢ આવતા હોય છે. ભાવિકો અહીં ગિરનાર અભ્યારણ્યમાં અતિ કઠીન એવી ૩૬ કિલોમીટરની પરિક્રમા ચાલીને કરતા હોય છે. લોકો ત્રણ રાત અને ચાર દિવસ સુધી ચાલીને પરિક્રમા પૂર્ણ કરતા હોય છે. આ વર્ષે કોરોનાને કારણે આ પરંપરા તૂટી છે. વર્ષોથી ચાલી આવતી લીલી પરિક્રમાનું ધાર્મિક મહત્ત્વ જળવાઈ રહે તે માટે સાધુ સંતો અને વહીવટી તંત્રના અધિકારીઓ દ્વારા દેવ દિવાળીની મધ્ય રાત્રીએ પરંપરા મુજબ પરિક્રમા શરૂ થાય છે તેના ગેટ પાસે ભગવાન દતાત્રેયનું પૂજન અને શ્રીફળ વધેરીને શુકન કરવામાં આવ્યું હતું.
જે બાદમાં માત્ર ગણ માન્ય ૨૫ લોકોને પરંપરા ન તૂટે તે માટે પરિક્રમા કરવાની છૂટ આપવામાં આવી હતી. આ પ્રતીકાત્મક પરિક્રમામાં મેયર, કલેકટર, કોર્પોરેશનના કમિશનર, વરિષ્ઠ સાધુ-સંતો અને કોર્પોરેશનના અધિકારીઓ તેમજ ભાજપના પદાધિકારીઓ ઉપસ્થિત રહ્યા હતા. આ પ્રસંગે મેયર તેમજ સાધુ-સંતોએ કોઈ ભાવિક પરિક્રમા કરવા ન આવે તેવી અપીલ કરી હતી. નોંધનીય છે કે, ગિરનારને કેન્દ્રમાં રાખીને તેની ફરતે કરવામાં આવતી પ્રદક્ષિણા એટલે લીલી પરિક્રમા. એવું માનવામાં આવે છે કે ગઢ ગરવા ગિરનારમાં વસતા ૩૩ કરોડ દેવતાઓના તપનું પુણ્ય ગિરનારની પરિક્રમા કરવાથી મળે છે.
આમ જાેઈએ તો જૂનાગઢમાં વર્ષમાં બે વખત માનવ મહેરામણ વધુ પ્રમાણમાં જાેવા મળે છે. એક મહાશિવરાત્રીનાં મેળા દરમિયાન અને બીજું ગિરનારની લીલી પરિક્રમા વખતે. લીલી પરિક્રમા કરીને પુણ્યનું ભાથું મેળવવા માટે ગુજરાતનાં લગભગ તમામ શહેરો અને ગામડાંઓમાંથી દર વર્ષે જૂનાગઢ ખાતે કીડીયારાની જેમ ઉભરાય છે. દિવાળી અને દિવાળી પછીનો માહોલ જૂનાગઢમાં કંઈક અલગ જ જાેવા મળે છે. ભવનાથ તળેટી આખી શ્રદ્ધાળુંઓથી ભરાયેલી હોય છે. જાેકે, આ વર્ષે લીલી પરિક્રમાને કોરોનાનું ગ્રહણ લાગી ગયું છે.
જૂનાગઢ-25 નવેમ્બરના રોજ દેવ ઉઠી અગિયારસ છે. આ દિવસે શહેરના ભવનાથમાં લાખોની સંખ્યામાં યાત્રિકો ઉમટી પડતા હોય છે, ત્યારે આ વર્ષે કોરોના સંક્રમણને કારણે લીલી પરિક્રમા રદ કરવામાં આવી છે. જેને લઇને ભવનાથ યાત્રિકો વિના સુમસામ જોવા મળી રહ્યું છે. દિવાળી પર્વના 11 દિવસ બાદ કારતક સુદ 11ના દિવસે દેવ ઉઠી અગિયારસ ઉજવવામાં આવે છે, ત્યારે શહારના ગરવા ગિરનાર પર અનાદી કાળથી લીલી પરિક્રમાનું આયોજન કરવામાં આવી રહ્યું છે. ત્યારે આ વર્ષે કોરોના મહામારીના કારણે અનાદી કાળથી આયોજિત થતી આવતી લીલી પરિક્રમા રદ કરવાનો નિર્ણય કરવામાં આવ્યો છે. જેને કારણે ભવનાથ તળેટીના માર્ગો અને ખાસ કરીને પરિક્રમા રૂટ પરિક્રમાર્થીઓ વિના સુમસામ જોવા મળી રહ્યા છે. આ માર્ગ પર દર વર્ષે આજના દિવસે માનવ મહેરામણ ઉમટતો હોય છે.' આ વર્ષે કોરોના મહામારીને લઈ સરકાર અને સાધુ-સંતો દ્વારા પરિક્રમાર્થીઓને વિનંતી કરવામાં આવી હતી. સરકારના લીલી પરિક્રમા રદ કરવાના નિર્ણયને પરિક્રમાર્થીઓએ અક્ષરસહ નિભાવી સહકાર આપ્યો છે. જો કે, હાલ આ પરિક્રમાના રુટ પર શહેર પોલીસ અને વન વિભાગનાં કર્મચારીઓ દ્વારા સતત પેટ્રોલિંગ કરવામાં આવી રહ્યું છે.
તા. 25 નવેમ્બરના રોજ દેવ ઉઠી અગિયારસ છે. આ દિવસે જૂનાગઢના ભવનાથમાં લાખોની સંખ્યામાં યાત્રિકો ઉમટી પડતા હોય છે, ત્યારે આ વર્ષે કોરોના સંક્રમણને કારણે લીલી પરિક્રમા રદ કરવામાં આવી છે. જેને લઇને ભવનાથ યાત્રિકો વિના સુમસામ જોવા મળી રહ્યું છે.
જૂનાગઢ-દર વર્ષે અગિયારસના દિવસથી લીલી પરીક્રમા શરૂ થાય છે. ગિરનારની તળેટીમાં 4 દિવસનો મેળો યોજાય છે તથા 10 લાખથી વધુ શ્રદ્ધાળુઓ જંગલમાં પરિક્રમા કરે છે. ગિરનાર પાવનકારી ગિરનારની લીલી પરિક્રમા રીતે બંધ રાખવાની જાહેરાત જૂનાગઢ જિલ્લા કલેકટર સૌરભ પારધી એ કરી છે. કાર્તિક સુદ પૂનમના દિવસે પરિક્રમાનો પ્રારંભ થતો હોય છે ત્યારે કોરોના સંક્રમણ ને ધ્યાને રાખીને લીલી પરિક્રમા રદ કરવાનો નિર્ણય કરવામાં આવ્યો છે. કોરોના સંક્રમણને ધ્યાને રાખીને આ વર્ષે ગરવા ગઢ ગિરનારની આદિ-અનાદિ કાળથી કરવામાં આવતી પાવનકારી લીલી પરિક્રમા રદ કરવામાં આવી છે.
ગરવા ગઢ ગિરનારની પાવનકારી લીલી પરિક્રમાં સૌપ્રથમ વખત જગતગુરુ ભગવાન શ્રી કૃષ્ણ દ્વારા કરવામાં આવી હોવાના પુરાવાઓ આજે પણ આપણા ધર્મ ગ્રંથોમાં જોવા મળે છે, ત્યારબાદ તેમની સાથે બલરામ સહ પરિવાર સાથે જોડાઈને ગિરનારની લીલી પરિક્રમા કરી હોવાની માન્યતાને કારણે આજે પણ લીલી પરિક્રમાનું મહત્વ આદી અનાદીકાળ જેવું જ માનવામાં આવે છે. ગિરનાર પર્વતને દ્વારિકા શેત્રુંજય અને ચોટીલા સાથે જોડીને જોવામાં આવે છે એટલે તેનું ધાર્મિક મહત્વ પણ આપણા ધર્મગ્રંથોમાં વધુ આંકવામાં આવ્યું છે. આવા ગરવા ગઢ ગિરનારની પાવનકારી લીલી પરિક્રમાને કરવા માટે દર વર્ષે લાખોની સંખ્યામાં પરિક્રમાર્થીઓ આવીને ૩૬ કિલોમીટરની પગપાળા યાત્રા કરીને પરિક્રમામા ભવોભવનું ભાથું બાંધતા જોવા મળે છે.
જૂનાગઢ- ગિરનાર રોપ-વે શરૂ થયાને 25 દિવસ બાદ શુક્રવારે તેને રોકવાની ફરજ પડી હતી. ગિરનાર પર્વત પર વહેલી સવારના સમયે 60 થી 70 કિલોમીટરની ઝડપે ફૂંકાયેલા પવનને કારણે સવારના સમયે રોપ-વેને એક કલાક માટે રોકી દેવાની ફરજ રોપ વે ના સંચાલક ઉષા બ્રેકો કંપનીના અધિકારીઓને અને ઇજનેરોને પડી હતી. શિયાળાના સમયમાં ગિરનાર પર્વત પર પવનનું પ્રમાણ સવિશેષ હોય છે, ત્યારે પવનની ગતિ ખૂબ વધી જતા યાત્રિકોની સાથે રોપ-વેની સુરક્ષા સામે કોઈ પ્રશ્નો ઊભા ન થાય તેને ધ્યાને રાખીને રોપ-વેને સવારના નવ કલાક સુધી તમામ પ્રવાસીઓ માટે રોકી દેવામાં આવ્યો હતો. સંભવિત અકસ્માતોની કોઈ પણ પરિસ્થિતિ પર પહોંચી વળવા માટે રોપ-વેના ઇજનેરોએ જે પગલું લીધું છે તે ખૂબ જ આવકારદાયક છે.શિયાળા દરમિયાન પવનની ગતિને કારણે રોપ-વે નું સંચાલન કરવું કેટલાક દિવસો માટે મુશ્કેલીભર્યું બની રહેશે. સતત પવનને કારણે ગિરનારનું સંચાલન અને તેમાં યાત્રિકોને લઈને અંબાજી મંદિર સુધી પહોંચાડવું ખૂબ જ મુશ્કેલ ભર્યું બની રહેશે. આજે જે પ્રકારે એક કલાક માટે રોપ-વેની થંભાવી દેવાની ફરજ પડી હતી. ત્યારે આગામી શિયાળાના દિવસોમાં પણ હજુ કેટલાક દિવસો દરમિયાન ગિરનાર પર્વત પર અને ખાસ કરીને રોપ-વે નું અપર સ્ટેશન છે, ત્યા પવન ખૂબ જ તીવ્ર ગતિએ ફૂંકાવાની શક્યતા છે. ગિરનાર રોપ-વે શરૂ થયાને 25 દિવસ બાદ શુક્રવારે પ્રથમ વખત વહેલી સવારે રોપ-વેને રોકી દેવાની ફરજ પડી હતી. ગિરનાર પર્વત પર 60 કિલોમીટર કરતા વધુની ઝડપે ફૂંકાયેલા પવનને કારણે રોપ-વેના સંચાલકોએ રોપ-વેને એક કલાક સુધી રોકી દેવાની ફરજ પડી હતી. યાત્રિકોની સુરક્ષા અને રોપ-વેને કોઈ નુકસાન ન થાય તે માટે આ નિર્ણય કરવામાં આવ્યો હતો.
