IIT મંડીએ બનાવ્યો એક એવો રોડ જેના પર ચાલવાથી ઉત્પન્ન થશે વિજળી
07, જાન્યુઆરી 2021

દિલ્હી-

તમે ક્યારેય સાંભળ્યું છે કે રસ્તા તમારા ચાલવાથી વીજળી ઉત્પન્ન થશે? હા તે શક્ય છે ઇન્ડિયન ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ ટેકનોલોજી મંડી (આઈઆઈટી મંડી) ના સંશોધનકારે એક રસ્તો બનાવ્યો છે જે ચાલવાથી વીજળી ઉત્પન્ન કરે છે.  આઇઆઇટી સંશોધનકારે આખરે કઈ તકનીકનો ઉપયોગ કર્યો છે, જે રસ્તા પર ચાલીને વીજળી ઉત્પન્ન કરવાનું પ્રારંભ કરૂ શકાશે .

આ રસ્તો બનાવનારા સંશોધનકારોના નેતા ડો.રાહુલ વૈશે કહ્યું કે તેમણે આ માર્ગ બનાવવા માટે પાઇઝોઇલેક્ટ્રિક સામગ્રીનો ઉપયોગ કર્યો છે. તે એક વિશેષ પ્રકારની વસ્તુ છે જે યાંત્રિક ઉર્જાથી વિદ્યુત ઉર્જા બનાવે છે. એટલે કે, રસ્તા પરના દબાણ, ખેંચાણ અને ઘર્ષણથી ઉત્પન્ન થતી યાંત્રિક ઉર્જા વિદ્યુત ઉર્જામાં ફેરવાશે.  ઈન્ડિયા ટાઇમ્સ વેબસાઇટના સમાચારો અનુસાર ડો.રાહુલ વૈશે કહ્યું કે આવી સામગ્રી દરેક રસ્તાઓ અને શેરીઓમાં લગાવવી જોઇએ. આ વીજળીની સમસ્યા માટે એક સરળ, સરળ અને સરળ ઉપાય આપી શકે છે. પરંતુ અત્યારે આ સામગ્રીમાંથી ખૂબ ઓછી શક્તિ ઉત્પન્ન થઈ રહી છે, તેથી આપણે આ સામગ્રીની તાકાત અને માત્રામાં વધારો કરવો પડશે. 

ડો.રાહુલ વૈશ અને તેમની ટીમે પીઝોઇલેક્ટ્રિક સામગ્રીથી બનાવવામાં આવેલા રસ્તામાં નવી તકનીકનો ઉપયોગ કરીને તેની ક્ષમતામાં વધારો કર્યો છે. આ તકનીકનું નામ ગ્રેડેડ પોલિંગ છે.  ગ્રેડેડ પોલિંગ લીધે, પીઝોઇલેક્ટ્રિક સામગ્રીથી બનેલા રસ્તાની વીજ ઉત્પાદન ક્ષમતા 100 ગણી વધારે હશે. એટલે કે, જો માર્ગ 1 વોટ વીજળી ઉત્પન્ન કરતો હોત, તો તે 100 વોટ વીજળી ઉત્પન્ન કરશે. રાહુલ અને તેની ટીમે ઘણી તકનીકીઓનો ઉપયોગ કર્યો છે. જેમ કે રોડ મટિરિયલ બેન્ડિંગ, પ્રેસિંગ, પુલિંગ, ઘર્ષણ વગેરે. તેમને યાંત્રિક દબાણ કહેવામાં આવે છે. રસ્તાના તળિયે અને ઉપરના સ્તરમાં પીઝોઇલેક્ટ્રિક કેન્ટિલેવર બીમ સ્થાપિત કરવામાં આવી છે. તેમના પરના યાંત્રિક દબાણ દ્વારા ઉત્પન્ન થતી ઉર્જા ઇલેક્ટ્રિક ઉર્જામાં રૂપાંતરિત થાય છે.

આઈઆઈટી મંડીએ એક નિવેદન બહાર પાડીને કહ્યું છે કે આ અભ્યાસના પરિણામો ખૂબ જ સકારાત્મક છે. હંમેશા પરિવર્તનની સંભાવના રહે છે. વર્ગીકૃત મતદાન તકનીક અને પાઇઝોઇલેક્ટ્રિક સામગ્રીની સહાયથી બનાવવામાં આવેલ નમૂનાના રસ્તાએ ખરેખર કામ કર્યું છે. તે વીજળી ઉત્પન્ન કરી રહ્યું છે.  સંશોધનકારોએ જણાવ્યું હતું કે, જો આ રસ્તા પર મોટા પાયે કામ કરવામાં આવે તો ઉર્જાની મોટી સમસ્યાને દૂર કરી શકાય છે. તે પણ જાણવામાં આવશે કે આવા રસ્તાઓ ખરેખર સામાન્ય સ્થિતિમાં ચાલશે. શું તમે આટલું તાપમાન, વરસાદ, દબાણ અને ઘર્ષણ સહન કરી શકો છો

© Loksatta Jansatta 2025. All rights reserved. Design & Develop By: Dalia Web & Soft Solution
© Loksatta Jansatta 2025. All rights reserved.
Design & Develop By: Dalia Web & Soft Solution