ન્યૂ દિલ્હી

લેખક વિલિયમ શેક્સપીઅરે કહ્યું હતું કે આંખો આત્માની બારી છે. પરંતુ હવે એક નવા અધ્યયનમાં બતાવવામાં આવ્યું છે કે આંખો મગજની બારી પણ છે. આશ્ચર્ય કરવાની જરૂર નથી. તમારી આંખો કહે છે કે તમે કેટલા હોશિયાર છો. આંખોની મધ્યમાં કીકી આ માટે જવાબદાર છે. આંખોની કીકી ફક્ત પ્રકાશની પ્રક્રિયા જ કરતા નથી, પરંતુ તે ઉત્તેજના, રુચિ અને માનસિક થાક વિશે પણ કહે છે. અમેરિકન તપાસ એજન્સી એફબીઆઈ ગુનેગાર તેમને છેતરતી છે કે કેમ તે શોધવા માટે આંખની કીકીના વિભાજનની તપાસ કરે છે. તે જૂઠ બોલી રહ્યો નથી. આંખની કીકીની તપાસ એ તેમની તપાસનો એક મહત્વપૂર્ણ ભાગ છે. ચાલો અમને જણાવો કે આંખની કીકીનું કદ કેવી રીતે કહે છે કે તમે કેટલા હોશિયાર છો?

જ્યોર્જિયા ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ ટેકનોલોજીમાં કરાયેલા એક પ્રયોગમાં દર્શાવવામાં આવ્યું છે કે આંખની કીકીનું બેઝલાઇન કદ સીધા અને નજીકથી માનવ બુદ્ધિ સાથે સંબંધિત છે. પ્રયોગમાં જાણવા મળ્યું છે કે જેટલી મોટી આંખની કીકી વ્યક્તિ જેટલા હોશિયાર હોય છે. તેનું તર્ક, ધ્યાન અને મેમરી વધુ શક્તિશાળી હશે.

જ્યોર્જિયા ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ ટેકનોલોજીના સંશોધનકારોએ જણાવ્યું હતું કે તેઓએ ત્રણ અલગ અલગ અભ્યાસ કર્યા હતા. ત્રણેયમાં જાણવા મળ્યું કે સંજ્ઞાનાત્મક પરીક્ષણમાં ભાગ લેનારા અને ઉંચા સ્કોર કરનારાઓમાં આંખની કીકીના બેઝલાઈન આકાર મોટું હતું. જ્યારે જેમને ઓછો સ્કોર મળ્યો તેમની પાસે બહુ ઓછી બુદ્ધિ હતી. આમાંથી કોઈ પણ સ્વયંસેવક એવું નહોતું કે તેમની આંખોમાં કોઈ પણ પ્રકારનું ઉપકરણ હતું. ઉદાહરણ તરીકે ચશ્મા અથવા લેન્સ વગેરે. આંખની કીકીનું કદ જુદા જુદા લોકોની બુદ્ધિમાં તફાવત બનાવે છે.

વૈજ્ઞાનિક ડેનિયલ કહ્નેમેને દાવો કર્યો છે કે તેણે આ પ્રકારનો અભ્યાસ પ્રથમ વખત કર્યો છે, જેમાં બૌદ્ધિક કાર્ય પૂર્ણ કરવામાં વિવિધ માનવો દ્વારા માનસિક ક્ષમતા દર્શાવવામાં આવી છે. લોકોની આંખની કીકીના વિસ્તરણ તેમની માનસિક ક્ષમતા કહે છે. બૌદ્ધિક ક્ષમતાના પરીક્ષણની આ પદ્ધતિ ૧૯૬૦ અને ૭૦ ના દાયકામાં ખૂબ જ લોકપ્રિય બની હતી. તે પછી તેનો ઉપયોગ તબીબી વિજ્ઞાન અને ગુનાની તપાસમાં થવા લાગ્યો. જ્યારે અમારી ટીમે આંખની કીકીનો આકાર અને બુદ્ધિ વચ્ચેના સંબંધની તપાસ શરૂ કરી, ત્યારે અમને ખબર ન હતી કે આ સાચું સાબિત થશે કે તેનો અર્થ કંઈક બીજું હશે.

ડેનિયલે કહ્યું કે અમે આ અભ્યાસ મોટા પાયે કર્યો છે. અમે આ અધ્યયનમાં ૧૮ થી ૩૫ વર્ષની વયના ૫૦૦ થી વધુ લોકોને શામેલ કર્યા છે. આ લોકો એટલાન્ટાના હતા. અમે દરેક સ્વયંસેવકના આંખની કીકીનું કદ આઇ ટ્રેકરથી માપ્યું છે. આઇ ટ્રેકર એ એક ઉપકરણ છે જે વિદ્યાર્થી અને કોર્નિયામાંથી પ્રકાશના પ્રતિબિંબને ઉચ્ચ-શક્તિવાળા કેમેરા અને કમ્પ્યુટરથી મોનિટર કરે છે. આ પછી અમે દરેક સ્વયંસેવકોને કમ્પ્યુટર સ્ક્રીન બતાવી, જેના પર કશું દેખાતું ન હતું. તેમને ૪ મિનિટ સુધી મોનિટરને જોવાનું કહેવામાં આવ્યું. આ દરમિયાન તેના આંખની કીકીની રેકોર્ડિંગ થઈ રહી હતી. આ પછી, અમે દરેક સ્વયંસેવકના આંખની કીકીના સરેરાશ કદની ગણતરી કરી.

આંખની કીકીના કદનો અર્થ એ છે કે આંખો વચ્ચેના કાળા કેન્દ્રનો વ્યાસ. તે ૨ થી ૮ મિલીમીટર સુધીની છે. આંખની કીકીની આસપાસ એક મેઘધનુષ છે, જે વિવિધ રંગોના મિશ્રણથી બનેલું છે. આ આંખની કીકીનું કદ પણ નિયંત્રિત કરે છે. આંખની કીકી તેજસ્વી પ્રકાશમાં સંકુચિત છે, જે મેઘધનુષ દ્વારા સુવિધા આપવામાં આવે છે. તેથી પ્રયોગશાળામાં રોશની મધ્યમ સ્તરે રાખવામાં આવી હતી, જેથી આંખની કીકીઓ સંપૂર્ણ રીતે ખુલ્લા રહે.

પ્રયોગના બીજા ભાગમાં વૈજ્ઞાનિકોએ સ્વયંસેવકોને વિવિધ સંજ્ઞાનાત્મક પરીક્ષણો લેવાનું કહ્યું. આ પરીક્ષણ દ્વારા વૈજ્ઞાનિકો પ્રવાહી બુદ્ધિની તપાસ કરી રહ્યા હતા. તે જ છે, નવી સમસ્યાઓ પર માણસનું તર્ક શું છે. તેની સક્રિય મેમરી ક્ષમતા શું છે? કેટલી વસ્તુઓ તમે કેટલા સમય સુધી યાદ રાખી શકો છો? અવરોધોની વચ્ચે ધ્યાન આપવાની ક્ષમતા શું છે? તે છે, વિક્ષેપ સમયે કોઈ વ્યક્તિ કેટલું ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવા સક્ષમ છે. આ પરીક્ષણમાં સ્વયંસેવકોને કમ્પ્યુટર સ્ક્રીનના વિવિધ ખૂણાઓ ફરતી વખતે સ્ટાર માર્ક અને મૂળાક્ષરો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવા કહેવામાં આવ્યું હતું.

આ પરીક્ષણની સૌથી મોટી અવરોધ એ હતી કે મૂળાક્ષરો ખૂબ ટૂંકા સમય માટે સ્ક્રીન પર આવતા હતા. તે પણ વધુ ઝડપે આગળ વધી રહ્યો છે. જો તમે તારા ચિહ્ન પર વધુ ધ્યાન આપો છો, તો પછી તમે મૂળાક્ષરોને જોઈ અથવા ઓળખી શકશો નહીં. સારી વાત એ છે કે મનુષ્યમાં તેમની દ્રષ્ટિની સામે આવતી વસ્તુને ઓળખવાની ક્ષમતા હોય છે. આ ક્ષમતાથી તે પોતાને માટે ઉદભવતા અથવા સામેની જોખમને ઓળખે છે. આ કાર્યમાં, લોકોને તારાના નિશાની સાથે મૂળાક્ષરો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવા કહેવામાં આવ્યું હતું. જે મુશ્કેલ હતું.

ડેનિયલે કહ્યું કે જ્યારે અમે પરિણામોને જોયું ત્યારે જાણવા મળ્યું કે જે લોકોની પાસે આંખની કીકી મોટી હતી, તેમની પાસે પ્રવાહી બુદ્ધિ પણ વધુ હતી. ધ્યાન આપવાની ક્ષમતાને નિયંત્રિત કરવાની ક્ષમતા હતી. સક્રિય મેમરી ક્ષમતા પણ વધુ સારી હતી. આંખો અને મગજ વચ્ચે આ આશ્ચર્યજનક જોડાણ છે. સામાન્ય રીતે લોકો આંખની કીકીના કદને નકારાત્મક રીતે વધતી વય સાથે જોડે છે. કારણ કે વૃદ્ધની આંખની કીકી નાની થાય છે.પરંતુ તેની અસર તેની બુદ્ધિ પર થતી નથી.

તેનું જીવવિજ્ઞાન શું છે? આંખની કીકીના જોડાણ મગજના ઉપરના ભાગમાં સ્થિત ન્યુક્લિયસ લોકસ કોર્યુલિયસ સાથે જોડાયેલ છે. આ ન્યુક્લિયસના ન્યુરલ જોડાણો મગજના અન્ય ભાગો સાથે જોડાયેલા છે. લોકસ કોર્યુલિયસ નોરપાઈનફ્રાઇન નામનું પદાર્થ બહાર કાઢેછે, જે ન્યુરોટ્રાન્સમીટર અને હોર્મોન છે. મન અને શરીર વચ્ચે આ એકમાત્ર જોડાણ છે. આને કારણે જ આંખો શું જોઇ રહી છે, અથવા શરીર શું અનુભવે છે, ધ્યાન આપવાની અને શીખવાની ક્ષમતા અથવા યાદશક્તિની છબી બનાવવાની પ્રક્રિયા શરૂ થાય છે.

એક સંભવિત સિદ્ધાંતમાં એમ પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે મોટા આંખની કીકી સાથેના મગજમાં લોકસ કોર્યુલિયસમાં વધુ પ્રવૃત્તિ હોય છે. આને કારણે લોકોની સંજ્ઞાનાત્મક ક્ષમતા વધે છે અને તેમની મગજની પ્રવૃત્તિ પણ વધે છે. ભવિષ્યમાં આવા અધ્યયનની આવશ્યકતા છે જે મોટા આંખની કીકીના લોકોમાં પ્રવાહી બુદ્ધિ અને ધ્યાન નિયંત્રણ વચ્ચેના સંબંધને સમજાવી શકે છે.