વોશિંગ્ટન / કેનબેરા

વર્ષોથી અંડરવર્લ્ડ ગુનેગારોએ તેમની પોતાની ગુપ્ત યોજનાઓ બનાવવા માટે મોબાઇલ એપ્લિકેશનનો ઉપયોગ કર્યો. અંડરવર્લ્ડના હજારો ગુનેગારોને લાગ્યું કે તેઓ જે મોબાઇલ એપ્લિકેશનનો ઉપયોગ પરસ્પર વાતચીત માટે કરી રહ્યાં છે તે ખૂબ જ સુરક્ષિત છે અને કોઈ તેને જોઈ શકતું નથી. લગભગ ૩ વર્ષ સુધી, અંડરવર્લ્ડ મોબાઇલ એપ્લિકેશનની જાળમાં ફસાયો હતો, પરંતુ જ્યારે તે મોબાઇલ એપ્લિકેશનનો પર્દાફાશ થયો ત્યારે ગુનેગારોના પગ નીચેથી જમીન સરકી ગઈ. તે ફક્ત મોબાઈલ એપ્લિકેશન જ નહોતી. યુએસ એજન્સી એફબીઆઇ દ્વારા ફેલાયેલી આ છટકું હતી, જેણે સેંકડો ગુનેગારોને જેલમાં મોકલ્યા હતા. છેવટે એફબીઆઈની મોબાઇલ એપ્લિકેશનની જાળ શું હતી અને વિશ્વના ઘણાં દેશોમાં અંડરવર્લ્ડના ગુનેગારો એક પછી એક તે યુક્તિમાં કેવી રીતે ફસાઈ ગયા... ચાલો જાણીએ રસિક વાર્તા...

એફબીઆઇની એપ્લિકેશન યુક્તિ

એફબીઆઇ ઓફ અમેરિકા અને ઓસ્ટ્રેલિયાના ફેડરલ પોલીસે સામૂહિક રૂપે અંડરવર્લ્ડને તોડવા માટે છટકું ગોઠવ્યું હતું. આ માટે એફબીઆઇએ એક વિશેષ મોબાઇલ એપ્લિકેશનનો આશરો લીધો, જેનાં દ્વારા અંડરવર્લ્ડના ગુનેગારો ખૂબ જ સુરક્ષિત રીતે વાત કરી શક્યા. ગુનેગારોને ખબર નહોતી કે તેમની વાતચીતનું એફબીઆઇ દ્વારા નિરીક્ષણ કરવામાં આવી રહ્યું છે. એફબીઆઇએ એક પ્રેસ કોન્ફરન્સમાં કહ્યું છે કે તેની મોબાઇલ એપ્લિકેશનની આડમાં સેંકડો ગુનેગારોની ધરપકડ કરવામાં આવી છે અને લાખો ડોલર જપ્ત કરવામાં આવ્યા છે. ઓસ્ટ્રેલિયન ફેડરલ પોલીસે પોતાના નિવેદનમાં કહ્યું છે કે ઓસ્ટ્રેલિયન પોલીસ અને એફબીઆઇ ગુનેગારોની ગુપ્ત વાતચીત સતત વાંચી રહી હતી.

ત્રણ વર્ષથી ઓપરેશન ચાલી રહ્યું હતું

૨૦૧૮માં આ મોબાઇલ એપ્લિકેશન એએનઓએમ તૈયાર કરવામાં આવી હતી. તે એવી રીતે ડિઝાઇન કરવામાં આવી હતી કે તે કાળા બજારમાં સક્રિય ગુનેગારો દ્વારા ખૂબ જ સરળતાથી વાપરી શકાય. ઓસ્ટ્રેલિયન પોલીસના જણાવ્યા અનુસાર, મોબાઇલ એપ્લિકેશન દ્વારા માહિતી એકત્રિત કરીને એકલા ઓસ્ટ્રેલિયામાં ૨૨૪ શંકાસ્પદ ગુનેગારોની ધરપકડ કરવામાં આવી હતી અને ૩.૭ મેટ્રિક ટન ડ્રગ્સ જપ્ત કરવામાં આવી હતી. આ સિવાય ગુનેગારો પાસેથી ૩૫૦ મિલિયનની રકમ પણ જપ્ત કરવામાં આવી છે. ઓસ્ટ્રેલિયન પોલીસે જણાવ્યું કે એએનઓએમ મોબાઇલ એપ્લિકેશન એફબીઆઇ દ્વારા વિકસાવવામાં આવી હતી અને છેલ્લા ત્રણ વર્ષથી ઓસ્ટ્રેલિયા, અમેરિકા અને ન્યૂઝીલેન્ડમાં પોલીસ ગુનેગારોને પકડવા માટે આ એપ્લિકેશન દ્વારા કામ કરી રહી છે. આ મોબાઇલ એપ્લિકેશન દ્વારા, એશિયા, ઉત્તર અને દક્ષિણ અમેરિકા, યુરોપ અને મધ્યપૂર્વના ૧૮ દેશોમાંથી દ્વેષી ડ્રગ તસ્કરોની ધરપકડ કરવામાં આવી હતી.

અંડરવર્લ્ડ સામે 'વોટરશેડ' અભિયાન

અંડરવર્લ્ડ ઓસ્ટ્રેલિયાના વડા પ્રધાન સ્કોટ મોરિસન વિરુદ્ધ 'વોટરશેડ' અભિયાને આ યોજનાને 'વોટરશેડ' અભિયાન ગણાવ્યું છે. જેણે વિશ્વભરના સેંકડો ડ્રગ તસ્કરોને પકડ્યાં છે. મંગળવારે ઓસ્ટ્રેલિયા અને ન્યૂઝીલેન્ડની પોલીસે આ સ્ટિંગ ઓપરેશન અંગે માહિતી આપી છે. ઓસ્ટ્રેલિયન પોલીસના જણાવ્યા અનુસાર યુ.એસ. એજન્સી દ્વારા કેટલાં ગુનેગારોની ધરપકડ કરવામાં આવી છે અને ઓપરેશન કેવી રીતે ચલાવવામાં આવ્યું છે તેની જાણકારી મંગળવાર બાદ આપવામાં આવશે. ઓસ્ટ્રેલિયાની પોલીસે આ સ્ટિંગ ઓપરેશનનો ખુલાસો કરતા કહ્યું કે 'એનોમ મોબાઇલ એપ્લિકેશન અન્ડરવર્લ્ડમાં ખૂબ જ લોકપ્રિય હતી અને ગુનેગારોને ખબર નહોતી કે તેમનાં દ્વારા કરવામાં આવતી વાતચીતનો દરેક શબ્દ ત્રણ દેશોની પોલીસ એક જ સમયે શોધી શકતો હતો.'

એપ્લિકેશન દ્વારા ગુનેગારોને કેવી રીતે પકડ્યાં?

ન્યૂઝીલેન્ડમાં પોલીસે જણાવ્યું હતું કે 'તેમના બે એન્ક્રિપ્શનો એફબીઆઇ દ્વારા નાશ પામ્યા હતા અને એનોમ નામની એન્ક્રિપ્ટેડ ડિવાઇસ કંપની શરૂ કરી હતી.' તે જ સમયે ઓસ્ટ્રેલિયન મીડિયાએ કહ્યું કે 'એનોમ મોબાઇલ એપ્લિકેશન દ્વારા ઉપકરણ સાથેની અંડરવર્લ્ડમાં ખૂબ જ ગુપ્ત રીતે પ્રવેશ કરવામાં આવ્યો હતો અને અંડરવર્લ્ડને ખાતરી આપવામાં આવી હતી કે, આ ઉપકરણ સંપૂર્ણપણે સલામત છે અને તેની સાથેની વાતચીત કોઈપણ પોલીસ દ્વારા કરી શકાય છે વિશ્વ. વાંચી શકતા નથી, જ્યારે વાસ્તવિકતા એ હતી કે ત્રણ દેશોની પોલીસને આ મોબાઇલ એપ્લિકેશન દ્વારા અંડરવર્લ્ડ દ્વારા કરવામાં આવતી વાતચીતની વાસ્તવિક સમયની માહિતી મળી હતી. પ્રત્યેક સંદેશને ત્રણ દેશોની પોલીસે રીઅલ ટાઇમ વાંચ્યો. આ એપ્લિકેશન દ્વારા ગુનેગારો હત્યાનું કાવતરું અને ડ્રગની દાણચોરી સહિતના સેંકડો પ્રકારના પ્લાનિંગ કરતા હતા.

ભયજનક ઓપરેશન આયર્નસાઇડ 

ઓસ્ટ્રેલિયાના ફેડરલ પોલીસ કમિશનર રિસ કેરશોએ એક પ્રેસ કોન્ફરન્સ દરમિયાન કહ્યું હતું કે ' અંડરવર્લ્ડમાં સામેલ ગુનેગારો એકબીજાને મારી નાખવાની યોજનાની સાથે ડ્રગ્સને એક સ્થળેથી બીજા સ્થળે કેવી રીતે લઈ જવું તે વિશે વાત કરતા હતા. આ મોબાઈલ એપ્લિકેશનનો ઉપયોગ મોબાઇલ ક્રૂક્સ ગેંગ, ઓસ્ટ્રિયાના માફિયા જૂથો, એશિયાના વિવિધ ગુનેગારોના જૂથો અને સંગઠિત ગુનામાં સામેલ ગુનેગારો દ્વારા ઘણો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો. ઓસ્ટ્રેલિયામાં આ ટોળકીઓ પાસેથી ૩ ટન દવાઓ અને ૪૫ કરોડ રૂપિયાની રોકડ કબજે કરવામાં આવી છે. ઓસ્ટ્રેલિયામાં આ કામગીરીનું નામ ઇરોન્સાઇડ આપવામાં આવ્યું હતું, જેમાં પોલીસ વિભાગના ૪,૦૦૦ અધિકારીઓ સામેલ હતા. તે જ સમયે ઓસ્ટ્રેલિયન પોલીસ અનુસાર સમગ્ર વિશ્વમાં ૯ હજારથી વધુ પોલીસ અધિકારીઓ આ અભિયાનમાં સામેલ થયા હતા.