વોટ્સએપના AI સર્વેલન્સ પર ઉઠી રહેલા અનેક સવાલો

વોટ્સએપનો નવો માસિક અહેવાલ દર્શાવે છે કે જૂન મહિનામાં કંપનીએ ભારતમાં 98.70 લાખથી વધુ એકાઉન્ટ્સ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે. આનો અર્થ એ થયો કે, વોટ્સએપ દરરોજ સરેરાશ 3 લાખ એકાઉન્ટ્સ પર કાર્યવાહી કરી રહ્યું છે. આમાંથી સૌથી ચોંકાવનારી વાત એ છે કે લગભગ 20% એકાઉન્ટ્સ (19.79 લાખથી વધુ) યુઝરની કોઈ પણ ફરિયાદ વગર જ બ્લોક કરવામાં આવ્યા હતા, એટલે કે વોટ્સએપની આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ (AI) સિસ્ટમ દ્વારા આપમેળે આ પગલાં લેવામાં આવ્યા હતા.

ગોપનીયતા અને સુરક્ષા વચ્ચેનો વિવાદ

આટલી મોટી સંખ્યામાં પ્રી-એમ્પ્ટિવ પ્રતિબંધોએ ગોપનીયતાના મુદ્દા પર સવાલો ઊભા કર્યા છે. વોટ્સએપ હંમેશા એન્ડ-ટુ-એન્ડ એન્ક્રિપ્શનનો દાવો કરે છે, પરંતુ આ કાર્યવાહી સૂચવે છે કે કંપની યુઝર્સની ચેટ અને ગ્રુપ પ્રવૃત્તિઓ પર AI દ્વારા નજર રાખી રહી છે. વોટ્સએપનું કહેવું છે કે તેની સિસ્ટમ દુરુપયોગને અટકાવવા માટે એકાઉન્ટ રજીસ્ટ્રેશન, મેસેજિંગ પેટર્ન અને યુઝર ફીડબેકના આધારે કામ કરે છે. કંપની માને છે કે નુકસાનકારક પ્રવૃત્તિ થાય તે પહેલાં તેને અટકાવવી વધુ અસરકારક છે.

વપરાશકર્તા ફરિયાદો અને સરકારી કાર્યવાહી

અહેવાલ મુજબ, જૂન મહિનામાં કુલ 23,596 ફરિયાદો નોંધાઈ હતી, જેમાંથી 1,001 એકાઉન્ટ્સ પર કાર્યવાહી કરવામાં આવી. આમાં, સૌથી વધુ 16,069 ફરિયાદો પ્રતિબંધ અપીલ સંબંધિત હતી, જેમાંથી 756 પર પગલાં લેવાયા હતા. વધુમાં, સરકારની GAC (Grievance Appellate Committee) ના આદેશ પર 11 એકાઉન્ટ્સ પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો હતો. GAC ના તમામ આદેશોનું પાલન થવું એ દર્શાવે છે કે વોટ્સએપ હવે સરકારી દેખરેખ હેઠળ સખત કાર્યવાહી કરી રહ્યું છે.

નવી જાહેરાત સુવિધાઓ

આ રિપોર્ટમાં વોટ્સએપની નવી સુવિધાઓનો પણ ઉલ્લેખ છે. કંપનીએ 'સ્ટેટસ જાહેરાતો' અને 'પ્રમોટેડ ચેનલો' જેવા બિઝનેસ ટૂલ્સ રજૂ કર્યા છે. આ સુવિધાઓ દ્વારા, હવે કંપનીઓ ઇન્સ્ટાગ્રામ સ્ટોરીઝની જેમ વોટ્સએપ સ્ટેટસ ફીડમાં પણ પેઈડ જાહેરાતો મૂકી શકશે. જોકે, ભવિષ્યમાં પ્રભાવકો માટે પૈસા કમાવવાની કોઈ યોજના હજુ સુધી જાહેર કરવામાં આવી નથી.