ન્યૂ દિલ્હી

અમેરિકાના ચાર મોટા શહેરોમાં વર્ષ ૨૦૨૪ થી એર ટેક્સીઓ ચલાવવાની યોજના છે. આ એર ટેક્સી ઇલેક્ટ્રિક હશે. એટલે કે વિમાન સંપૂર્ણપણે બેટરીની ઉર્જા પર ચાલશે. આ માટે અમેરિકન કંપની જોબી એવિએશનએ તૈયારીઓ કરી લીધી છે. તેના વાહનને જોતાં એવું લાગે છે કે આ જૂની વિજ્ઞાન સાહિત્ય ફિલ્મની ઉડતી કાર છે. પરંતુ તે એક સમયે ૧૦૦૦ ફૂટની ઉંચાઇ સુધી સીધો ટેકઓફ કરે છે. પછી તેના ૬ પ્રોપેલર્સ આગળ ઝૂક્યા છે અને તે ૧૪૪ કિમી પ્રતિ કલાકની ઝડપે ફ્લાઇટ શરૂ કરે છે. આશ્ચર્યજનક બાબત એ છે કે તે દૂરથી નિયંત્રિત થાય છે.

જોબી એવિએશન એ ૧૨ વર્ષ જૂનું પ્રારંભ છે. તેનું મુખ્ય મથક સાન્ટા ક્રુઝમાં છે. ઘણી મોટી કંપનીઓ તેના ઇલેક્ટ્રિક એરક્રાફ્ટ સામે પડકાર બનીને ઉભી છે. આ કંપનીઓ બોઇંગ, લોકહિડ માર્ટિન, એરબસ, બીટા ટેક્નોલોજીઓ અને જર્મનીની વોલોકોપ્ટર છે. પરંતુ જોબીના સ્થાપક જોબેન ર્બેવિટનું માનવું છે કે તે આ પડકારને સરળતાથી પાર કરશે.

અમેરિકાના કુટીર ઉદ્યોગો સાથે સંકળાયેલા લોકો માર્ગ, મેટ્રો અને અન્ય માધ્યમથી મુસાફરી કરવામાં લાંબો સમય લે છે. તેથી જ તે શહેરો વચ્ચે એક સેવા શોધી રહ્યો હતો જે ઝડપી, સસ્તી અને બિન-પ્રદૂષક હતી. આ અંગે યુએસ ફેડરલ એવિએશન એડમિનિસ્ટ્રેશન (એફએએ) ના વડા સ્ટીવ ડિકસને કહ્યું કે તેમણે હાઉસ એપોકેશન સબકમિટીની સામે કહ્યું છે કે વર્ષ ૨૦૨૩ સુધીમાં અમને શહેરી વિમાનોની જરૂર પડશે. કારણ કે દરેકને તેની જરૂર હોય છે. મને આશા છે કે આ વિમાન ૨૦૨૪ થી ઉડાન શરૂ કરશે.

ઇલેક્ટ્રિક એરક્રાફ્ટને ઇવીટીઓએલ કહેવામાં આવે છે. મોર્ગન સ્ટેનલી દ્વારા એવો અંદાજ લગાવવામાં આવ્યો છે કે ૨૦૪૦ સુધીમાં આ ઉદ્યોગની કિંમત ૧ ટ્રિલિયન ડોલર એટલે કે ૭૩ લાખ કરોડ રૂપિયા થશે. જો આપણે એર ટેક્સી સેવા વિશે વાત કરીએ તો જોબી એવિએશન બાકીના સ્પર્ધકોને હરાવી શકે છે. કારણ કે તેઓ એફએએના માર્ગદર્શિકા અનુસાર કાર્ય કરી રહ્યા છે. તેમની સાથે નિયમિત મીટિંગો કરતા રહ્યા છે. અન્ય કોઈ સ્પર્ધકે આટલો સમય આપ્યો નથી.

જોબી એવિએશન ૨૦૨૪ માં લોસ એન્જલસ, મિયામી, ન્યુ યોર્ક અને સાન ફ્રાન્સિસ્કોમાં એર ટેક્સી સેવા શરૂ કરવાની યોજના ધરાવે છે. કંપની માને છે કે તે તમામ જરૂરી કાનૂની સંમતિ પ્રાપ્ત કરશે. લોકોનો વિરોધ પણ સહન કરવામાં આવશે. કારણ કે કેટલીક કંપનીઓ આ ડિઝાઇનના વિમાનને રસ્તાઓ પર ઉડવાનું જોખમી હોવાનું જણાવી રહી હતી.

જોબન બિવર્ટ જોબી એવિએશનની શરૂઆત વર્ષ ૨૦૦૯ માં કરવામાં આવી હતી. તે પહેલાં, તેણે નફામાં બે તકનીકી કંપનીઓ વેચી દીધી હતી. તેણે સ્વપ્ન જોયું કે તે ઉડતી કાર બનાવશે. તેમણે પિનટેરેસ્ટ ઇન્કના એક્ઝિક્યુટિવ ચેરમેન પૌલા સીઆરા સાથે કામ કર્યું. વ્યવસાય કેવી રીતે કરવો તે શીખ્યા.

ગયા વર્ષે ફક્ત યુએસ એરફોર્સે તેના વતી ઉડાન ભરવા માટે જોબી એવિએશનને મંજૂરી આપી છે. આવતા વર્ષે, જોબી એવિએશન ૧૦ વિમાનોનું પરીક્ષણ કરશે. જોબીના વિમાનમાંના એક વિમાનની ઉડાનનો ખર્ચ, સામાન્ય હેલિકોપ્ટરની કિંમતનો માત્ર ૨૫ ટકા છે. આ વસ્તુ તેને વધુ પ્રિય બનાવે છે. આ સિવાય તેમાં તમામ સુરક્ષા વ્યવસ્થા છે. પણ તે પ્રદૂષણનું કારણ નથી. આ હેલિકોપ્ટર તબીબી કટોકટી અને આપત્તિ રાહતમાં પણ મદદ કરી શકે છે. પરંતુ તે યુદ્ધ માટે બનાવવામાં આવ્યું નથી.

જોબન બાયવર્ટ કહે છે કે આ ક્ષણે તે વિમાન તૈયાર કરવા માંગે છે જે શહેરો વચ્ચે ઉડાન ભરી શકે. હમણાં તેમનું વિમાન ફક્ત શહેરની અંદર જ સેવા આપી શકશે. એટલે કે, શહેરના એક ખૂણાથી બીજા ખૂણા સુધી. અથવા ઉંચી ઇમારત પર ફ્લાઇટ બંદરથી હેલિપેડ સુધી. પરંતુ હવે આ વિમાન લાંબા અંતર માટે બનાવવામાં આવતું નથી. તેમને શહેરો વચ્ચે બનાવવામાં થોડો વધુ સમય લાગશે.