ભારત અને અમેરિકા વચ્ચે વેપાર સમજૂતીના મુદ્દે ચાલી રહેલી વાટાઘાટો નિર્ણાયક તબક્કામાં પ્રવેશી છે. બંને દેશોના વેપાર વાર્તાકારો કોઈપણ સમજૂતી પર પહોંચવાના પ્રયાસરૂપે બુધવાર, ૧૦ ડિસેમ્બરથી નવી દિલ્હીમાં બે દિવસીય વાટાઘાટો શરૂ કરી રહ્યા છે. આ બેઠકો વચ્ચે, અમેરિકાના વેપાર પ્રતિનિધિ (US Trade Representative) જેમિસન ગ્રીરે અમેરિકી સાંસદોને જણાવ્યું છે કે ભારતે અમેરિકાના કૃષિ ઉત્પાદનો માટે પોતાનું બજાર ખોલવા અંગે 'અત્યાર સુધીનો સૌથી સારો પ્રસ્તાવ' આપ્યો છે.

ગ્રીરે સેનેટની એક સમિતિ સમક્ષ જુબાની આપતા કહ્યું કે તેમની ટીમ હાલમાં નવી દિલ્હીમાં બેઠકોમાં વ્યસ્ત છે, જ્યાં કૃષિ સંબંધિત સંવેદનશીલ મુદ્દાઓ પર વાતચીત ચાલી રહી છે. તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું કે ભારતે અમેરિકન કૃષિ ઉત્પાદનો, ખાસ કરીને જ્વાર (Sorghum) અને સોયા (Soy) જેવા ઉત્પાદનો માટે બજાર ખોલવાની દિશામાં હકારાત્મક સંકેત આપ્યો છે. જોકે તેમણે સ્વીકાર્યું હતું કે ભારતમાં કેટલાક પાકોને લઈને આંતરિક આપત્તિઓ છે, પરંતુ ભારતની તાજેતરની ઓફર અગાઉના પ્રસ્તાવોની સરખામણીમાં ઘણી સકારાત્મક છે.

ગ્રીરના મતે, ચીન તરફથી માંગ ઘટવા અને અમેરિકન ઉત્પાદનનો સ્ટોક વધવાની સ્થિતિમાં ભારત હવે અમેરિકા માટે એક મોટું વૈકલ્પિક બજાર બની શકે છે. તેમણે કહ્યું કે ભારતનું બજાર તકોથી ભરપૂર છે, પરંતુ તેને ખોલવું હંમેશાથી કઠિન રહ્યું છે. જોકે, તેમણે આશા વ્યક્ત કરી કે અગાઉની સરકારોની સરખામણીમાં ભારત સાથેની વર્તમાન વાટાઘાટો ઘણી આગળ વધી છે. સેનેટ કમિટીના અધ્યક્ષ જેરી મોરાને પણ ચિંતા વ્યક્ત કરી હતી કે નિકાસના વિકલ્પો ઘટવાને કારણે અમેરિકન ખેડૂતોને મુશ્કેલી પડી રહી છે, તેથી ભારત જેવા મોટા બજારોમાં પ્રવેશ મેળવવો આવશ્યક છે.

કૃષિ ઉપરાંત, ગ્રીરે સંકેત આપ્યો કે ભારત સાથે ઉડ્ડયન (Aviation) અને અન્ય ક્ષેત્રોમાં પણ બજાર પહોંચ અને કસ્ટમ ડ્યુટી સંબંધિત મુદ્દાઓ પર વાતચીત થશે. તેમણે જણાવ્યું કે ૧૯૭૯ના વિમાન કરાર હેઠળ ઝીરો ડ્યુટીવાળા સ્પેરપાર્ટ્સ પર પણ ચર્ચા આગળ વધી છે. મોરાને ભારપૂર્વક કહ્યું હતું કે ભારત અમેરિકન મકાઈ અને સોયામાંથી બનેલા ઇથેનોલ માટે પણ એક મોટો ખરીદદાર બની શકે છે. જેમિસન ગ્રીરે તેમની જુબાની દરમિયાન સ્પષ્ટ કર્યું કે પરસ્પર સમજૂતીઓ પર ભાર મૂકવો અને જરૂર પડ્યે ટેરિફનો ઉપયોગ કરવો એ નવા બજારો ખોલવા અને દેશોની પ્રતિબદ્ધતા મેળવવા માટે જરૂરી છે. ઉલ્લેખનીય છે કે, છેલ્લા દસ વર્ષમાં ભારત-અમેરિકા વચ્ચેનો વેપાર ઝડપથી વધ્યો છે, પરંતુ કૃષિ ક્ષેત્રમાં હજી પણ લાંબા સમયથી ચાલી રહેલા ટેરિફ અને સેનિટરી પ્રતિબંધો અવરોધરૂપ છે, જેને દૂર કરવા માટે બંને દેશો કામ કરી રહ્યા છે.