ડિજિટલ યુગમાં સ્માર્ટફોન આપણી જરૂરિયાત બની ગયો છે, પરંતુ તેની સાથે જોડાયેલા GPS ટ્રેકિંગ (GPS Tracking) અને લોકેશન સર્વિસીસ (Location Services) હવે તમારી ખાનગી વાતચીત અને ગોપનીયતા માટે મોટો ખતરો બની ગયા છે. ટેક્નોલોજી નિષ્ણાતોનું માનવું છે કે કેટલીક એપ્લિકેશન્સ બેકગ્રાઉન્ડમાં GPS અને માઇક્રોફોન એક્સેસનો ઉપયોગ કરીને તમારી અંગત માહિતી લીક કરી શકે છે.

ખતરો શું છે?

ઘણી મોબાઇલ એપ્સ, ખાસ કરીને જેને લોકેશનની જરૂર નથી હોતી, તે પણ "Allow only while using the app" ને બદલે "Allow all the time" નું એક્સેસ માંગે છે. જો તમે આ પરવાનગી આપી દો છો, તો તે એપ બેકગ્રાઉન્ડમાં પણ સતત તમારું લોકેશન, અનેકવાર માઇક્રોફોન એક્સેસ સાથે, ટ્રેક કરી શકે છે. આ ડેટાનો ઉપયોગ લક્ષિત જાહેરાતો (Targeted Ads) માટે થઈ શકે છે, અને અમુક કિસ્સાઓમાં, તે તમારી ખાનગી વાતચીત લીક થવાનું કારણ પણ બની શકે છે.

આ ખતરાને ટાળવા અને તમારી ડિજિટલ ગોપનીયતા (Digital Privacy) જાળવી રાખવા માટે અહીં ૩ મુખ્ય ઉપાયો આપવામાં આવ્યા છે:

GPS લીકથી બચવાના ૩ મુખ્ય રસ્તા

કોઈપણ એપને લોકેશન એક્સેસ આપતી વખતે હંમેશા "Allow only while using the app" નો વિકલ્પ પસંદ કરો. જો તમે ભૂલથી "Allow all the time" પસંદ કર્યું હોય, તો ફોનના સેટિંગ્સમાં જઈને તે એપની પરવાનગી બદલી નાખો. એ સુનિશ્ચિત કરો કે બિનજરૂરી એપ્સને તમારું લોકેશન ટ્રેક કરવાની પરવાનગી ન મળે.

સમય-સમય પર તમારા ડિવાઇસના બેકગ્રાઉન્ડમાં ચાલી રહેલી તમામ એપ્સને બંધ કરો. સેટિંગ્સ > એપ્સ (Settings > Apps) માં જઈને નિયમિતપણે તપાસો કે કઈ એપ્સને માઇક્રોફોન, કેમેરા અથવા લોકેશનની પરવાનગી મળેલી છે. જો કોઈ એપનો ઉપયોગ ન થતો હોય અને તેને સંવેદનશીલ પરવાનગીઓ (Sensitive Permissions) મળેલી હોય, તો તે તરત જ રદ કરો.

જ્યારે તમને Google Maps જેવી નેવિગેશન એપ્સની જરૂર ન હોય, ત્યારે તમારા સ્માર્ટફોનની GPS/લોકેશન સર્વિસીસ સંપૂર્ણપણે બંધ (Turn Off) રાખો. જોકે, સંપૂર્ણ GPS બંધ કરવાથી ઈમરજન્સી સર્વિસીસ જેવી સુવિધાઓ પર અસર પડી શકે છે, તેથી સમયાંતરે તેને ચાલુ/બંધ કરવાની આદત પાડો. આ પગલાં લેવાથી તમારી ખાનગી માહિતી લીક થવાની શક્યતા ઘટી શકે છે અને તમારી ડિજિટલ સુરક્ષા મજબૂત બની શકે છે.