ભારતના બેંકિંગ ક્ષેત્રમાં એક મોટા ઘટનાક્રમમાં, સ્ટેટ બેંક ઓફ ઇન્ડિયા (SBI) અને બેંક ઓફ ઇન્ડિયા (BoI) બાદ હવે બેંક ઓફ બરોડા (BoB) એ પણ ઉદ્યોગપતિ અનિલ અંબાણી અને તેમની ત્રણ કંપનીઓ - રિલાયન્સ કમ્યુનિકેશન્સ (RCom), રિલાયન્સ ટેલિકોમ અને રિલાયન્સ ઇન્ફ્રાટેલને ફ્રોડ (છેતરપિંડી) જાહેર કર્યા છે. બેંક દ્વારા હાથ ધરવામાં આવેલી ફોરેન્સિક ઓડિટના ગંભીર તારણોના આધારે આ નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે, જેમાં લોનના ભંડોળની ગેરરીતિ અને લોનના કરારોનું ઉલ્લંઘન સામેલ છે. બેંક ઓફ બરોડાનું RCom પરનું કુલ દેવું ₹1656 કરોડ હતું.

ફોરેન્સિક ઓડિટમાં ખુલાસો અને કાનૂની કાર્યવાહી

બેંક ઓફ બરોડાએ આ નિર્ણય BDO ઇન્ડિયા LLP દ્વારા તૈયાર કરાયેલા ફોરેન્સિક ઓડિટ રિપોર્ટ પર આધારિત છે. આ રિપોર્ટમાં ભંડોળના દુરુપયોગ, લોનના નાણાંની ગેરકાયદેસર હેતુઓ માટે ડાયવર્ઝન, અનધિકૃત સંબંધિત-પક્ષના વ્યવહારો અને આંતર-કંપની નાણાકીય લેવડદેવડનો અયોગ્ય ઉપયોગ જેવી અનેક અનિયમિતતાઓ જોવા મળી છે. બેંકે ₹2,463 કરોડની કુલ સુવિધા સામે ₹1,656 કરોડનું દેવું બાકી હોવાનું જણાવ્યું હતું, જે ૨૦૧૭માં જ નોન-પર્ફોર્મિંગ એસેટ (NPA) તરીકે વર્ગીકૃત કરવામાં આવ્યું હતું.

બેંકે ૨ સપ્ટેમ્બર, ૨૦૨૫ના રોજ કંપનીને એક પત્ર પાઠવીને આ મામલે પોતાનો નિર્ણય જાહેર કર્યો હતો. આ કાર્યવાહી ભારતીય રિઝર્વ બેંક (RBI) ના માર્ગદર્શિકા અને સુપ્રીમ કોર્ટના ચુકાદાઓ પર આધારિત છે, જે બેંકોને ભંડોળની ગેરરીતિના કિસ્સામાં પ્રમોટરોને ફ્રોડ તરીકે વર્ગીકૃત કરવાની સત્તા આપે છે.

અનિલ અંબાણીનો પક્ષ અને અન્ય બેંકોની કાર્યવાહી

આ મામલે અનિલ અંબાણીના પ્રવક્તાએ તમામ આરોપોને નકારી કાઢ્યા છે. તેમણે જણાવ્યું કે RComમાં ૧૪ બેંકોના કન્સોર્ટિયમનો સમાવેશ થતો હતો, અને ૧૦ વર્ષથી વધુના વિલંબ પછી, પસંદગીની બેંકો હવે અનિલ અંબાણીને લક્ષ્ય બનાવીને તબક્કાવાર કાર્યવાહી કરી રહી છે. તેમણે એ પણ સ્પષ્ટતા કરી કે અનિલ અંબાણી ૨૦૧૯માં રાજીનામું આપ્યા ત્યાં સુધી કંપનીના નોન-એક્ઝિક્યુટિવ ડિરેક્ટર હતા અને કંપનીના રોજિંદા સંચાલનમાં તેમની કોઈ ભૂમિકા નહોતી.

ઉલ્લેખનીય છે કે, આ પહેલા દેશની સૌથી મોટી બેંક એસબીઆઈએ જૂનમાં અને બેંક ઓફ ઇન્ડિયાએ ઓગસ્ટમાં RComના લોન ખાતાઓને ફ્રોડ તરીકે જાહેર કર્યા હતા. આ નિર્ણયથી અનિલ અંબાણી અને તેમની કંપનીઓને ભવિષ્યમાં કોઈપણ બેંક કે નાણાકીય સંસ્થા પાસેથી લોન મેળવવાથી પ્રતિબંધિત કરવામાં આવશે, જે તેમના માટે એક મોટો આર્થિક ફટકો છે. આ તમામ કંપનીઓ હાલમાં નાદારીની પ્રક્રિયામાંથી પસાર થઈ રહી છે.