વિદ્યાર્થીઓને 'કબીર સિંહ' અને 'ટાઈટેનિક' દ્વારા શીખવાડશે ડેટિંગ કલ્ચર

વિદ્યાર્થી જીવન એ કારકિર્દી અને ભવિષ્ય ઘડતરનો સુવર્ણ સમય છે, પરંતુ આજના બદલાતા સમયમાં યુવાનો સામે કારકિર્દીના પડકારોની સાથે ભાવનાત્મક પડકારો પણ વધી રહ્યા છે. આ મુદ્દાને ધ્યાનમાં રાખીને, દિલ્હી યુનિવર્સિટી (DU) એ ૨૦૨૫-૨૬ શૈક્ષણિક સત્રથી અંડરગ્રેજ્યુએટ વિદ્યાર્થીઓ માટે "નેગોશીએટિંગ ઇન્ટિમેટ રિલેશનશિપ્સ" (Negotiating Intimate Relationships) નામનો એક નવો વૈકલ્પિક કોર્સ રજૂ કરવાનો નિર્ણય કર્યો છે.

ડેટિંગ એપ્સના યુગમાં સંબંધોની સમજ

અહેવાલ અનુસાર, મનોવિજ્ઞાન વિભાગ દ્વારા શરૂ કરાયેલ આ ચાર-ક્રેડિટ કોર્સ, વિદ્યાર્થીઓને ડેટિંગ એપ્સ અને સોશિયલ મીડિયાના યુગમાં મિત્રતા અને રોમેન્ટિક સંબંધોને સમજવામાં મદદ કરશે. આ કોર્સનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય વિદ્યાર્થીઓને સંબંધોમાં ભયના સંકેતો ઓળખવા, ભાવનાત્મક જટિલતાઓને સમજવા અને સ્વસ્થ આંતરવ્યક્તિત્વ સંબંધો બનાવવા માટે સક્ષમ બનાવવાનો છે. આ કોર્સમાં પ્રવેશ મેળવવા માટે, વિદ્યાર્થીઓએ તેમની ૧૨મા ધોરણની પરીક્ષા પાસ કરેલી હોવી જોઈએ અને તે કોઈપણ શૈક્ષણિક પૃષ્ઠભૂમિના અંડરગ્રેજ્યુએટ વિદ્યાર્થીઓ માટે ખુલ્લો છે.

અભ્યાસક્રમની જરૂરિયાત અને મુખ્ય વિષયો

યુવાનોમાં ઝેરી સંબંધો સાથે સંકળાયેલ ભાવનાત્મક મુશ્કેલીઓ અને હિંસાના વધતા જતા બનાવોએ આ અભ્યાસક્રમની જરૂરિયાતને વધુ સ્પષ્ટ કરી છે. DU માને છે કે માળખાગત શૈક્ષણિક હસ્તક્ષેપો દ્વારા વિદ્યાર્થીઓમાં ભાવનાત્મક જાગૃતિ અને સ્થિતિસ્થાપકતા વધારી શકાય છે. આ અભ્યાસક્રમ ફક્ત વ્યક્તિગત વિકાસને પ્રોત્સાહન આપશે નહીં પરંતુ સામાજિક સ્તરે સ્વસ્થ સંબંધોને પ્રોત્સાહન આપવામાં પણ ફાળો આપશે.

આ અભ્યાસક્રમ ચાર મુખ્ય એકમોમાં વહેંચાયેલો છે:

• મિત્રતા અને નજીકના સંબંધોનું મનોવિજ્ઞાન: આ એકમ મિત્રતા અને નજીકના સંબંધોના મનોવૈજ્ઞાનિક પાયાની ચર્ચા કરશે.

• પ્રેમ અને જાતિયતાના સિદ્ધાંતો: તે રોબર્ટ સ્ટર્નબર્ગના ત્રિકોણાકાર પ્રેમ સિદ્ધાંત અને બે-પરિબળ સિદ્ધાંત જેવા સિદ્ધાંતોનો અભ્યાસ કરશે.

• સંબંધોમાં ભયના ચિહ્નો: ઈર્ષ્યા, ભાવનાત્મક ચાલાકી અને ઘનિષ્ઠ ભાગીદાર હિંસા જેવા ચેતવણીના ચિહ્નો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવશે.

• સ્વસ્થ અને લાંબા ગાળાના સંબંધો બનાવવા: આ એકમ સકારાત્મક અને આદરણીય સંબંધોને પ્રોત્સાહન આપવા માટેની વ્યૂહરચનાઓ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરશે.

'કબીર સિંહ' અને 'ટાઈટેનિક' જેવી ફિલ્મોનો સમાવેશ

વિદ્યાર્થીઓ દર અઠવાડિયે ત્રણ વ્યાખ્યાનો અને એક ટ્યુટોરીયલમાં હાજરી આપશે. ટ્યુટોરીયલમાં ફિલ્મ સમીક્ષાઓ, ડેટિંગ સંસ્કૃતિ પર ચર્ચાઓ, જૂથ ચર્ચાઓ અને સોશિયલ મીડિયા નેટવર્ક વિશ્લેષણ જેવી ઇન્ટરેક્ટિવ પ્રવૃત્તિઓનો સમાવેશ થશે. 'કબીર સિંહ' અને 'ટાઈટેનિક' જેવી લોકપ્રિય ફિલ્મોની સમીક્ષાઓ દ્વારા પ્રેમ અને સંઘર્ષના ચિત્રણનું વિવેચનાત્મક વિશ્લેષણ કરવામાં આવશે. વધુમાં, વિદ્યાર્થીઓ સ્ટર્નબર્ગના ત્રિકોણીય પ્રેમ સ્કેલનો ઉપયોગ કરીને તેમના રોમેન્ટિક જીવનસાથી માટેના પ્રેમનું મૂલ્યાંકન કરશે.

ભાવનાત્મક બુદ્ધિ અને સામાજિક પરિવર્તન

આ કોર્સનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય વિદ્યાર્થીઓને નજીકના સંબંધોના પાયાને સમજવામાં, ભાવનાત્મક ટ્રિગર્સ અને સંઘર્ષોને ઓળખવામાં અને અર્થપૂર્ણ તથા આદરણીય સંબંધો બનાવવાની ક્ષમતા વિકસાવવામાં મદદ કરવાનો છે. કોર્સના અંત સુધીમાં, વિદ્યાર્થીઓ પ્રેમ અને તણાવના મનોવૈજ્ઞાનિક કારણોનું વિશ્લેષણ કરી શકશે અને આ આંતરદૃષ્ટિને વાસ્તવિક જીવનમાં લાગુ કરી શકશે. તાજેતરના વર્ષોમાં વિદ્યાર્થીઓમાં ભાવનાત્મક અસ્થિરતા અને આંતરવ્યક્તિત્વ હિંસાની ઘટનાઓને ધ્યાનમાં રાખીને આ કોર્સ અત્યંત સુસંગત છે. આ અભ્યાસક્રમ ફક્ત શૈક્ષણિક દૃષ્ટિકોણથી જ મહત્વપૂર્ણ નથી, પરંતુ તેમાં સામાજિક અને વ્યક્તિગત સ્તરે સકારાત્મક પરિવર્તન લાવવાની ક્ષમતા પણ છે. આ પગલું નવી પેઢીને ભાવનાત્મક રીતે સશક્ત બનાવવા તરફ એક મહત્વપૂર્ણ પગલું છે.