દિલ્હી-

પશ્ચિમ એશિયામાં શાંતિ લાવવાના યુએસ રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પના પ્રયાસો સફળ થતા દેખાઇ રહ્યા છે. યુએઈ પછી, બહેરિન પણ ઇઝરાઇલને માન્યતા આપશે અને સંબંધોને સામાન્ય બનાવશે. ટ્રમ્પે શુક્રવારે જાહેરાત કરી હતી કે તેમણે ઇઝરાઇલના વડા પ્રધાન બેન્જામિન નેતન્યાહુ અને બહરીનના રાજા હમાદ બિન અલ ખલીફા સાથે વાત કરી છે. આ વાતચીત પછી, ત્રણેય નેતાઓએ 6-ફકરા સંયુક્ત નિવેદન જારી કર્યું છે જેમાં આ સોદાની જાહેરાત કરવામાં આવી હતી.

બહેરિન-ઇઝરાઇલ ડીલ પછી, અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિએ ટ્વિટ કર્યું, "આજે બીજી ઐતિહાસિક સફળતા." 11 સપ્ટેમ્બરે અમેરિકા પર થયેલા આતંકવાદી હુમલાના 19 વર્ષ પૂરા થવા પર બંને દેશો વચ્ચેના સોદાની ઘોષણા કરવામાં આવી હતી. ટ્રમ્પ યુએઈ અને ઇઝરાઇલ વચ્ચેના સોદા અંગે વ્હાઇટ હાઉસ ખાતે એક અઠવાડિયા પછી એક કાર્યક્રમનું આયોજન કરવા જઈ રહ્યું છે. આ ઐતિહાસિક સમારોહમાં બહરીનના વિદેશ પ્રધાન પણ હાજર રહેશે.

વિશ્લેષકોના જણાવ્યા અનુસાર, યુ.એસ. રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી પૂર્વે ઇઝરાઇલ તરફી ખ્રિસ્તીઓને તેમની કોર્ટમાં લાવવા માટે ટ્રમ્પને બીજી રાજકીય જીત મળી છે. ગયા અઠવાડિયે જ ટ્રમ્પે કોસોવોની ઇઝરાઇલની માન્યતા અને એમ્બેસીને સર્બિયાના તેલાવીવથી જેરુસલેમ ખસેડવાની સંમતિની ઘોષણા કરી હતી. ટ્રમ્પ, નેતન્યાહુ અને કિંગ હમાદે કહ્યું કે, આ ઐતિહાસિક પ્રગતિ છે જે પશ્ચિમ એશિયામાં શાંતિને પ્રોત્સાહન આપશે.

ત્રણેય નેતાઓએ કહ્યું કે, 'બે બહુપરીમાણીય સમાજો અને અર્થતંત્ર વચ્ચેનો સીધો સંવાદ અને સંબંધોને પ્રોત્સાહિત કરવાથી પશ્ચિમ એશિયામાં સકારાત્મક પરિવર્તન આવશે. આનાથી ક્ષેત્રમાં સ્થિરતા, સુરક્ષા અને સમૃદ્ધિમાં વધારો થશે. સમજાવો કે યુએઈની જેમ બહરીન-ઇઝરાઇલ ડીલ બંને દેશો વચ્ચે રાજદ્વારી, સુરક્ષા, વ્યવસાય અને અન્ય સંબંધોને પ્રોત્સાહન આપશે.

બહિરીન અને સાઉદી અરેબિયા પહેલાથી જ ઇઝરાઇલી પેસેન્જર વિમાનોને તેમના હવાઈ ક્ષેત્રનો ઉપયોગ કરવાની મંજૂરી આપી ચૂક્યા છે. આ સોદામાં ટ્રમ્પના જમાઈ જેરેડ કુશનરની મુખ્ય ભૂમિકા હતી. તેમણે કહ્યું, 'પશ્ચિમ એશિયાના દેશો યુએઈ-ઇઝરાઇલ ડીલને ખૂબ જ ઝડપથી વેગ આપી રહ્યા છે. હું આશા રાખું છું કે આ ભવિષ્યમાં પણ ચાલુ રહેશે. આ સોદાએ ફરી એકવાર પેલેસ્ટાઇનને સખત ફટકો આપ્યો છે, જે ઇઝરાઇલ સાથે સંબંધોની પુન:સ્થાપનાનો વિરોધ કરી રહ્યો છે. જો કે, ઇઝરાઇલી-બહિરીન સોદો પેલેસ્ટાઇનના મુદ્દાના ન્યાયી સમાધાન માટે હાકલ કરે છે.

આ ડીલ પછી, બહરીન ઇઝરાઇલને માન્યતા આપતો ચોથો અરબ દેશ બન્યો છે. અગાઉ ઇજિપ્ત, જોર્ડન અને યુએઈએ ઇઝરાઇલને માન્યતા આપી હતી. અત્યારે સાઉદી અરેબિયા ઇઝરાઇલ સાથેના સંબંધો એકસાથે સુધારવાનું ટાળી રહ્યું છે. યુએઈની જેમ બહરીને પણ ઇઝરાઇલ સામે ક્યારેય યુદ્ધ નથી લડ્યું. જો કે, બહરીને 1967 માં પેલેસ્ટિનિયન ક્ષેત્રનો કબજો મેળવ્યો ત્યારથી ઇઝરાઇલ સાથેના તેના રાજદ્વારી સંબંધોને સમાપ્ત કરી દીધા છે.