લોકસત્તા ડેસ્ક-

શ્રાદ્ધ પક્ષ 2021, જે પૂર્વજોનું tsણ ચૂકવે છે, શરૂ થયું છે અને 6 ઓક્ટોબર સુધી ચાલુ રહેશે. શ્રાદ્ધ પક્ષ જે 16 દિવસ સુધી ચાલે છે તેને પિતૃ પક્ષ પણ કહેવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે પિતુ પક્ષમાં પૂર્વજો તેમના વંશજોને મળવા પૃથ્વી પર આવે છે. આવી સ્થિતિમાં પૂર્વજો માટે પિંડ દાન, શ્રાદ્ધ, તર્પણ કરવાની પરંપરા છે. આ દરમિયાન તર્પણ અને પિંડ દાન દ્વારા પૂર્વજોને અન્ન અને જળ આપવામાં આવે છે અને એક બ્રાહ્મણને ભક્તિભાવથી ભોજન કરાવીને પૂર્વજો સંતુષ્ટ થાય છે. હિન્દુ ધર્મમાં, શ્રાદ્ધ દરમિયાન કુશાને વીંટીની આંગળી પર પહેરવામાં આવે છે, તર્પણ દરમિયાન પાણીમાં કાળા તલનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે અને ચોખામાંથી બનાવેલ શરીર પૂર્વજોને અર્પણ કરવામાં આવે છે. આવું કેમ થાય છે, તેના વિશે જાણો.

શ્રાદ્ધ દરમિયાન આપણે કુશા કેમ પહેરીએ છીએ?

કુશા એક ખાસ પ્રકારનું ઘાસ છે જે માત્ર શ્રાદ્ધ વિધિમાં જ નહીં પરંતુ અન્ય ધાર્મિક વિધિઓ દરમિયાન પણ પહેરવામાં આવે છે. આ ઘાસને ઠંડક અને શુદ્ધિકરણ માનવામાં આવે છે. તેથી જ તેને પવિત્ર પણ કહેવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે કુશા ધારણ કર્યા પછી, વ્યક્તિ પૂજા કાર્ય કરવા માટે શુદ્ધ બને છે. તેથી જ શાસ્ત્રોમાં વિધિ દરમિયાન કુશા પહેરવાનો ઉલ્લેખ છે. કારણ કે મેડિકલ સાયન્સ મુજબ વ્યક્તિની રીંગ ફિંગર તેના હૃદય સાથે સંબંધિત હોય છે. આવી સ્થિતિમાં, કુશને રિંગ ફિંગર એટલે કે રિંગ ફિંગરમાં પહેરીને મન શાંત થાય છે. આ સાથે, વ્યક્તિ આરામથી શ્રાદ્ધ કર્મ અને તર્પણની પ્રક્રિયા પૂર્ણ કરી શકે છે. તેથી, શ્રાદ્ધ સમયે કુશાને તેની આંગળી પર પહેરવામાં આવે છે.

પાણીમાં તલ નાખીને તર્પણ કેમ કરવામાં આવે છે

શ્રાદ્ધ પક્ષ દરમિયાન પાણીમાં તલ નાખીને તર્પણ ચઢાવવાનો કાયદો છે. તેનું કારણ એ છે કે શાસ્ત્રોમાં તલને દેવતાઓનો ખોરાક અને પાણીને મોક્ષનું સાધન કહેવામાં આવ્યું છે. આ સિવાય એક તલનું દાન બત્રીસ સેર સોનાના તલ સમાન ગણવામાં આવે છે. આવી સ્થિતિમાં તલ સાથે જળ અર્પણ કરવાથી પૂર્વજો સંતુષ્ટ થાય છે.

ચોખામાંથી બોલ કેમ બનાવવામાં આવે છે?

વાસ્તવમાં, ચોખાને અક્ષત કહેવામાં આવે છે, એટલે કે, જે વસ્તુને ક્યારેય નુકસાન થતું નથી, તેના ગુણો ક્યારેય સમાપ્ત થતા નથી. આ સિવાય ચોખાને ઠંડા સ્વભાવનું માનવામાં આવે છે, એટલે કે તે ઠંડક પ્રદાન કરતો ખોરાક છે. આવી સ્થિતિમાં ચોખાના દડા એ હેતુથી બનાવવામાં આવે છે કે તેનાથી પૂર્વજોને શાંતિ મળે અને તેઓ લાંબા સમય સુધી સંતુષ્ટ રહી શકે. આ સિવાય એવું પણ માનવામાં આવે છે કે ચોખાનો સંબંધ ચંદ્ર સાથે છે અને તે ચંદ્ર દ્વારા જ તમારા દ્વારા આપવામાં આવેલ શરીર તમારા પૂર્વજો સુધી પહોંચે છે. જો કે, ચોખા સિવાય, પિંડના ઘણા વિકલ્પો છે. જો ચોખા ન હોય તો તમે જવના લોટના બોલ બનાવી શકો છો અને જો જવનો લોટ ન હોય તો તમે કેળા અને કાળા તલમાંથી બોલ બનાવીને પૂર્વજોને અર્પણ કરી શકો છો.