વોશ્ગિંટન-

ચીન અને અમેરિકા વચ્ચે ચાલી રહેલો વિવાદ વધુ સક્રિય થઈ રહ્યો છે. દક્ષિણ ચીન સમુદ્ર, હોંગકોંગ અને તાઇવાન દેશો હવે ફરીથી વેપાર યુદ્ધનો સામનો કરી રહ્યા છે. અમેરિકાએ 24 ચીની કંપનીઓને આ યાદીમાં મૂકી છે જે ચીની સૈન્યને મદદ કરે છે. જે બાદ આ કંપનીઓ અમેરિકામાં તેમનો વ્યવસાય કરી શકશે નહીં. આ સિવાય આ કંપનીઓ અને તેની સાથે સંકળાયેલા લોકો સામે પણ કડક ચકાસણી કરવામાં આવશે.

યુ.એસ.નો આરોપ છે કે આ કંપનીઓ ઓર્ટિફિશ આઇલેન્ડ બનાવીને દક્ષિણ ચીન સમુદ્રમાં લશ્કરી થાણું બનાવવામાં મદદ કરે છે. આંતરરાષ્ટ્રીય પાણીમાં ટાપુઓના નિર્માણ અંગે પણ ઘણી વાર ચીનની ટીકા થઈ છે. આ સિવાય મેરીટાઇમ અફેર્સ ટ્રિબ્યુનલે પણ ચીન સામે ચુકાદો આપ્યો હતો.સુબી રીફ સ્પાર્ટલ આઇલેન્ડ્સનો ભાગ છે અને તેનું નિયંત્રણ ચાઇના દ્વારા કરવામાં આવે છે. જોકે, વિયેટનામ, ફિલિપાઇન્સ અને તાઇવાન સુબી રીફ પર પોતાનો દાવો કરે છે. ચીને હવે દક્ષિણ ચાઇના સમુદ્રમાં ઘણા કૃત્રિમ ટાપુઓ બનાવ્યા છે અને ત્યાં મોટા પાયે યુદ્ધજહાજ, લડાકુ વિમાનો અને શસ્ત્રો તૈનાત કર્યા છે. પીપલ્સ ડેઇલી દ્વારા બહાર પાડવામાં આવેલા વિડિઓ ફૂટેજમાં બતાવવામાં આવ્યું છે કે ચીની લડાકુ વિમાનો અજ્ઞાત લડાકુ વિમાનોનો પીછો કરી રહ્યાં છે, એમ કહીને કે તેઓ આ વિસ્તાર છોડી દે છે, નહીં તો તમારી હત્યા કરવામાં આવશે.

ચીન દક્ષિણ ચીન સમુદ્રના 90 ટકા દાવો કરે છે. આ સમુદ્રને લઈને ફિલિપાઇન્સ, મલેશિયા, બ્રુનેઇ અને વિયેટનામ સાથે તેના વિવાદો છે. તે જ સમયે, પૂર્વ ચીન સમુદ્રમાં જાપાન સાથે ચીનનો વિવાદ આત્યંતિક છે. તાજેતરમાં જ અમેરિકાએ દક્ષિણ ચીન સમુદ્ર અંગેના ચીનના દાવાને નકારી દીધો હતો.વૈશ્વિક અર્થવ્યવસ્થા માટે દક્ષિણ ચીન સમુદ્ર ખૂબ મહત્વનો છે. તેમાં વિશ્વની સૌથી મોંઘી શિપિંગ લેન છે. દર વર્ષે આ માર્ગ દ્વારા 4.4 ટ્રિલિયન પાઉન્ડનો વેપાર થાય છે. યુકેના દરિયાઇ વેપારમાં 12 ટકા એટલે કે 97 અબજ ડોલરની નિકાસ અને આયાત આ ક્ષેત્રમાંથી આવે છે. જાપાનના આત્મસમર્પણ પછી 1945 માં જ્યારે ચીને 'નવ-આડંબર' રેખા ખેંચી ત્યારે આ ક્ષેત્રનો વિવાદ 1947 નો છે. એટલે કે, તેણે દક્ષિણ ચીન સમુદ્રના 90 ટકા ભાગને કબજે કર્યો અને તેના પર પોતાનો દાવો કર્યો. આનાથી અન્ય દેશોમાં રોષ ફેલાયો હતો અને ફરિયાદ યુનાઇટેડ નેશન્સમાં ગઈ હતી.