દિલ્હી-

ચાઇનીઝ ડ્રેગન, જે વિશ્વના કુદરતી સંસાધનોને કબજે કરવાની હરીફાઈ કરી રહ્યો છે, તે હવે પૃથ્વીની બહાર ચંદ્ર પર (ચાંગે -5) નજરે પડે છે. ચીને ચંદ્ર પરથી પૃથ્વી પરના નમુનાઓ લાવવાના ઉદ્દેશથી ચીને ચંદ્ર સપાટી પર અવકાશયાન શરૂ કર્યું છે. 1976 પછી ચંદ્રમાંથી નમૂનાઓ એકત્રિત કરવાની આ પહેલું અભિયાન છે. ચીન દ્વારા જારી કરાયેલા એક નિવેદનમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે 'ચાંગ'-5' અવકાશયાન મંગળવારે રાત્રે 11 વાગ્યા પછી તરત જ નિયુક્ત સ્થળે સફળતાપૂર્વક ઉતર્યું હતું. ચીનના આ વાહનએ ચંદ્રની સપાટી પણ ખોદવાનું શરૂ કરી દીધું છે. આ ચાઇનીઝ લેન્ડર 24 નવેમ્બરના રોજ હેનન આઇલેન્ડથી શરૂ કરાઈ હતી. 

ચીને કહ્યું કે ચંદ્ર પર મોકલેલો લેન્ડર બે દિવસમાં સપાટી પરથી બે કિલોગ્રામ ખડક અને ધૂળના નમૂના એકત્ર કરશે. આ પછી, નમૂનાઓને ભ્રમણકક્ષામાં મોકલવામાં આવશે અને ત્યાંથી આ નમૂનાઓ 'રીટર્ન કેપ્સ્યુલ્સ' દ્વારા પૃથ્વી પર લાવવામાં આવશે. યોજના મુજબ, અંતરિક્ષયાન મહિનાના મધ્ય સુધીમાં મંગોલિયામાં ઉતરશે. જો આ ઝુંબેશ સફળ થાય છે, તો 1976 પછી ચંદ્રમાંથી તાજા રોક નમૂનાઓ એકત્રિત કરવાની તે પ્રથમ સફળ ઝુંબેશ હશે. અગાઉ, રશિયાનું લ્યુના 24 મિશન 22 ઓગસ્ટ 1976 માં ચંદ્ર સપાટી પર ઉતર્યું હતું. પછી લ્યુના તેની સાથે ચંદ્રમાંથી 200 ગ્રામ માટી સાથે પાછો ફર્યો. આ રીતે, ચંદ્ર સપાટી પર 44 વર્ષ પછી, આવા અવકાશયાન ઉતર્યું છે અને અહીંથી પાછા આવશે. આ અવકાશયાનનું નામ ચાંગે -5 ચાઇનાની ચંદ્રની દેવીના નામ પર રાખવામાં આવ્યું છે.

ચાઇનાથી બે મિશન મિશન પહેલાથી જ ચંદ્ર સપાટી પર છે. 2013 માં, ચેંગ-એ -3 નામનું અવકાશયાન ચંદ્ર સપાટી પર પહોંચ્યું હતું. તે જ સમયે, જાન્યુઆરી 2019 માં, ચેંગ-એ -4 એક લેંડર અને યુટુ -2 રોવર સાથે ચંદ્ર સપાટી પર ઉતર્યો. એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે આ મિશન હજી પણ સક્રિય છે. આ સમગ્ર મિશનને ચીનનું સૌથી મહત્વાકાંક્ષી મિશન કહેવામાં આવી રહ્યું છે. સૈન્ય સંચાલિત આ સ્પેસ મિશન પર ચીને અબજો ડોલર ખર્ચ કર્યા છે. ચીન આશા રાખે છે કે વર્ષ 2022 સુધીમાં મનુષ્ય માટે અવકાશમાં રહેવા માટે એક અવકાશ સ્ટેશન બનાવ્યું અને ભવિષ્યમાં મનુષ્યને ચંદ્ર પર મોકલી શકાય. આ નવીનતમ મિશન ચીને ચંદ્રના ઉદભવ, વિકાસ અને જ્વાળામુખીની પ્રવૃત્તિ વિશે માહિતી આપશે.

જો ચીન નમૂના લાવવામાં સફળ થાય છે, તો તે અમેરિકા, રશિયા પછી આ પ્રકારનો ત્રીજો દેશ હશે. પ્રખ્યાત વૈજ્ઞાનિક જર્નલ નેચર મુજબ ચાઇનાનું આ વાહન ચંદ્ર પર 'તોફાનના સમુદ્ર' માં ઉતરી ગયું છે. બે કિલો સુધીના નમૂના કાઢવાનું આ કાર્ય ચંદ્રના એક દિવસ (પૃથ્વીના 14 દિવસ) સુધી ચાલશે. વૈજ્ઞાનિકોના મતે, ચીનનું આ મિશન તકનીકી રૂપે એકદમ પડકારજનક અને અનેક નવી બાબતોથી ભરેલું છે. રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગના 'સ્પેસ ડ્રીમ' ને સાકાર કરવા ચીન આ આખું મિશન કરી રહ્યું છે. આના માધ્યમથી, તાજેતરમાં અવકાશ મહાસત્તા બન્યું ચાઇના, યુએસ અને રશિયા સાથે તાલ મિલાવવાની કોશિશ કરી રહ્યું છે. આ સપનાને સાકાર કરવા માટે ચીન અમેરિકાના નાસા રોકેટ કરતા પણ વધુ શક્તિશાળી રોકેટ બનાવી રહ્યું છે. તેનો હેતુ ચંદ્ર પર વસાહતો સ્થાપિત કરવાનો છે જેથી ભવિષ્યમાં મનુષ્યને મંગળ પર મોકલવાનું મહત્વાકાંક્ષી મિશન હાથ ધરવામાં આવે.