ન્યુયોર્ક-

પૃથ્વીનો સૌથી ધનિક અબજોપતિ એલોન મસ્ક હવે ઇન્ટરનેટની દુનિયામાં ધમાલ પેદા કરવા માટે સંપૂર્ણ રીતે તૈયાર છે. વિશ્વભરમાં ઇલેક્ટ્રિક કાર માર્કેટમાં શાસન કરનારા અબજોપતિ એલોન મસ્કએ હવે ઇન્ટરનેટ માર્કેટને કબજે કરવાની 'મહાપ્લાન' પૂર્ણ કરવાના યુદ્ધ પર પ્રયાસો શરૂ કર્યા છે. એટલું જ નહીં, આ યોજનાને પૂર્ણ કરવા માટે, તેમણે વિશ્વના સૌથી દિગ્ગજ ઉદ્યોગપતિ જિઓફ બેઝોસ સાથે લડવું પડશે. એલોન મસ્કને પણ આ યોજનામાં ભારત સહિત વિશ્વના ઘણા દેશોમાં સફળતા મળવાનું શરૂ થયું છે. જો સ્પેસએક્સ કંપની (સ્પેસએક્સ) ના માલિક અરબપતિ એલોન મસ્ક તેમની યોજનામાં સફળ થાય છે, તો રિલાયન્સ જિયો અને એરટેલ જેવી કંપનીઓને ભારત જેવા દેશમાંથી રજા આપવામાં આવશે.

મસ્કે દુનિયાભરની જિઓ, એરટેલ જેવી કંપનીઓની છુટ્ટી કરવા માટે મહાપ્લાન પર ઝડપથી કામ કરવાનું શરૂ કર્યું છે. આ અંતર્ગત સ્પેસએક્સે સ્ટારલિંક ઇન્ટરનેટ સેવા માટે લગભગ 1000 ઉપગ્રહો બહાર પાડ્યા છે. આ સાથે, મસ્ક હવે પૃથ્વીની પરિક્રમા કરતા ઉપગ્રહોના ચોથા ભાગના માલિક બની ગયા છે. છેલ્લા બે વર્ષમાં, કંપનીએ એક ડઝનથી વધુ સ્ટારલિંક મિશન મોકલ્યા છે. સેટેલાઇટ ટ્રેકર સેલ્સટ્રેક અનુસાર, પૃથ્વીની કક્ષામાં 946 સ્ટારલિંક ઉપગ્રહો છે, જે કુલ સક્રિય ઉપગ્રહોના 27.3 ટકા છે. મસ્કની કંપની 40 હજાર ઉપગ્રહ મોકલવા માંગે છે જેથી હાઇ સ્પીડ ઇન્ટરનેટ બનાવવામાં આવે. સ્પેસ એક્સ પાસે આગામી થોડા વર્ષોમાં 12000 સ્ટારલિંક ઉપગ્રહો મોકલવાની મંજૂરી છે. તે જ સમયે, સંયુક્ત રાષ્ટ્રના આંતરરાષ્ટ્રીય ટેલિકમ્યુનિકેશન યુનિયન પાસેથી 40,000 ઉપગ્રહની સિસ્ટમ બનાવવા માટે પરવાનગી મેળવવાની સંભાવના છે. હાઇ સ્પીડ સાથે ઇન્ટરનેટ પ્રદાન કરવા માટે, તમારા ઉપગ્રહોને નીચલા ભ્રમણકક્ષામાં મૂકવું જરૂરી છે જેથી પૃથ્વી પર પહોંચવા માટે સિગ્નલને વધારે અંતર આવવું ન પડે. તેથી જ ઉપગ્રહો આ ભ્રમણકક્ષામાં ખૂબ જ ઝડપથી નીચે આવી રહ્યા છે.

એલોન મસ્કના મોટાભાગના નવીનતમ ઉપગ્રહોમાં લેસરો છે જે ઉપગ્રહો વચ્ચે સંકેતો પ્રસારિત કરવા માટે જમીનના માળખાકીય સુવિધાઓની જરૂર નથી. કંપનીની વેબસાઇટ અનુસાર, આગામી સમયમાં તાજેતરમાં લોન્ચિંગ અને વિસ્તરણ સાથે 2021 માં આખી દુનિયાને ઇન્ટરનેટ સેવા આપવાની યોજના છે. આ રીતે, જો મસ્કની યોજના સફળ થાય છે, તો તે વિશ્વમાં ક્યાંય પણ ઇન્ટરનેટ સુવિધા પ્રદાન કરવામાં માસ્ટર થઈ જશે. આ આફ્રિકા અને એશિયાના દૂરસ્થ વિસ્તારોમાં ઇન્ટરનેટ એક્સેસ પ્રદાન કરશે જે હજી પણ તેનાથી દૂર છે. સ્પેસએક્સે તાજેતરમાં ઇતિહાસ રચ્યો હતો જ્યારે કંપનીએ એક જ મિશન પર 143 ઉપગ્રહો લોન્ચ કર્યા હતા. તેમાંથી 133 વાણિજ્યિક અને સરકારી ઉપગ્રહો હતા. સ્પેસએક્સે ફ્લોરિડાના કેપ કેનાવરલ સ્પેસ ફોર્સ સ્ટેશનથી તેના 10 સ્ટારલિંક ઉપગ્રહો પણ લોંચ કર્યા હતા. એવું માનવામાં આવે છે કે કંપની જે ગતિ સાથે મિશન લોન્ચ કરી રહી છે તે આવતા વર્ષ સુધીમાં કંપનીના કુલ ઉપગ્રહના 50% સુધી પહોંચી શકે છે.

એલોન મસ્કની નજર હવે ભારત સહિત આખા ટેલિકોમ ઉદ્યોગ પર છે. સ્પેસએક્સએ રોકાણકારોને કહ્યું છે કે સ્ટારલિંક ભારત અને ચીનમાં ઇન-ફ્લાઇટ ઇન્ટરનેટ, દરિયાઇ સેવાઓ, માંગ અને ગ્રામીણ ગ્રાહકો પર ધ્યાન આપી રહી છે. આ આખું બજાર એક ટ્રિલિયન ડોલરનું છે. સ્પેસએક્સ સ્ટારલિંક પ્રોજેક્ટ દ્વારા વિશ્વભરમાં ઇન્ટરનેટ સેવાઓ પ્રદાન કરવાની યોજના બનાવી રહ્યું છે. હવે એલોન મસ્ક 100 એમબીપીએસ ઉપગ્રહ આધારિત ઇન્ટરનેટ સેવા દ્વારા ઝડપથી વિકસતા ભારતીય ટેલિકમ્યુનિકેશન્સ ઉદ્યોગમાં પોતાનું નસીબ અજમાવવા માગે છે. એલોન મસ્ક એ પણ ભારત સરકારને દેશમાં સેટેલાઇટ આધારિત ઇન્ટરનેટ સેવાની મંજૂરી આપવા વિનંતી કરી છે. ટ્રાઇએ ગયા વર્ષે ઓગસ્ટમાં ભારતમાં બ્રોડબેન્ડ કનેક્ટિવિટીને પ્રોત્સાહન આપવા માટે કન્સલ્ટેશન પેપર બહાર પાડ્યું હતું. તેના જવાબમાં સ્પેસએક્સના સેટેલાઇટ ગવર્નમેન્ટ અફેર્સ પેટ્રિશિયા કૂપરે કહ્યું કે સ્ટારલિંકનું હાઇ સ્પીડ સેટેલાઇટ નેટવર્ક બ્રોડબેંક કનેક્ટિવિટીથી ભારતના તમામ લોકોને જોડવાના લક્ષ્યમાં મદદ કરશે.

એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે એલોન મસ્કની કંપનીએ એક ટ્રાયલ શરૂ કરી છે જેમાં તેને અત્યાર સુધી સમગ્ર વિશ્વમાંથી 10,000 વપરાશકર્તાઓ મળી ચૂક્યા છે. કંપની યુ.એસ., યુકે અને કેનેડામાં ગ્રાહકો સાથે સાઇન અપ કરવામાં વ્યસ્ત છે. એરોસ્પેસ અને સંરક્ષણ ઉદ્યોગો પર નજર રાખનારી કંપની, અલવારાઝ એન્ડ માર્શલના એમડી લુઇગી પેલુસોએ કહ્યું કે લોકો કંપનીની સેવાથી ખુશ છે. સ્ટારલિંક સસ્તી રીતે લોકોની સેવા કરી રહી છે. સ્પેસએક્સે તેના ઉકેલોની પ્રાયોગિકતા સાબિત કરી છે. ગયા વર્ષે સ્પેસએક્સના ચીફ ઓપરેટિંગ ઓફિસર ગ્વિન શોટવેલે કહ્યું હતું કે સ્ટારલિંક એ એક વ્યવસાય છે જેને જાહેર કરી શકાય છે. ગયા વર્ષે ટેસ્લા ઇન્ક. ને માર્કેટમાં લીધું હતું અને કંપનીના શેરમાં ઉછાળો સાથે મસ્ક વિશ્વનો સૌથી મોટો ઉમદા બન્યો હતો. દરમિયાન, ખગોળશાસ્ત્રીઓ આકાશમાં ઘણી કૃત્રિમ વસ્તુઓથી પરેશાન છે. ઘણા સમયથી આ સમસ્યાના નિરાકરણની માંગ કરવામાં આવી રહી છે.

પૃથ્વીની સૌથી ધનિક અબજોપતિ સ્પેસએક્સ કંપનીના બે માલિકો, એલોન મસ્ક અને એમેઝોનના સ્થાપક જેફ બેઝોસ વચ્ચે અંતરીક્ષ અંગે અણબનાવ છે.  એલોન મસ્ક અને જેફે બેઝોસ બંને મોટી સંખ્યામાં ઉપગ્રહો લોંચ કરવા માગે છે. આ ઉપગ્રહોની 'સેના' ની મદદથી બંને પીઢ ઉદ્યોગકારો પૃથ્વી પર ઇન્ટરનેટની સપ્લાય કરશે. અવકાશના આ મહત્વાકાંક્ષી પ્રોજેક્ટ સાથે પૃથ્વી પર યુદ્ધ થયું છે. એલોન મસ્કની કંપની સ્પેસએક્સે તાજેતરમાં યુ.એસ. ફેડરલ કમ્યુનિકેશન્સ કમિશન પાસેથી અગાઉની યોજનાઓથી વિરુદ્ધ તેમના સ્ટારલિંક સેટેલાઇટને જગ્યાની નીચેની ભ્રમણકક્ષામાં સંચાલન કરવાની મંજૂરીની મંજૂરી માંગી હતી. બીજી તરફ, એમેઝોનના માલિક જેફ બેઝોસે કહ્યું કે એલોન મસ્કની કંપનીને તેમના કુઇપર સેટેલાઇટ હસ્તક્ષેપ અને ટકરાણ માટે જોખમ ઉભું કરવા દેશે. એમેઝોનના ઉપગ્રહો પણ અવકાશથી ઇન્ટરનેટ સેવા પ્રદાન કરવા માટે રચાયેલ છે. એમેઝોનને કોમ્યુનિકેશન કમિશન દ્વારા ગયા વર્ષે ફક્ત 3,236 ઉપગ્રહોની સેના શરૂ કરવાની મંજૂરી આપવામાં આવી છે.

નિષ્ણાંતો કહે છે કે જો એલોન મસ્કની કંપની સ્પેસએક્સ ભારતમાં પ્રવેશ કરે છે, તો તેને મુકેશ અંબાણીની 5 જી લોન્ચ કરવાની તૈયારી કરી રહેલા રિલાયન્સ જિયો સાથે કડક લડતનો સામનો કરવો પડશે. બેન્ક ઓફ અમેરિકા ગ્લોબલ રિસર્ચ રિપોર્ટ અનુસાર, Jio 4G રોલઆઉટ ભારતના ઇન્ટરનેટ ક્ષેત્ર માટે ગેમ ચેન્જર સાબિત થયો છે. તે વપરાશકર્તાઓને સસ્તું ભાવે ઇન્ટરનેટ પ્રદાન કરે છે, જેનાથી મોટા પ્રમાણમાં ડેટા વપરાશ થાય છે. ભારતમાં હવે 65 મિલિયન જેટલા ઇન્ટરનેટ વપરાશકારો છે જે દર મહિને સરેરાશ 12 જીબી ડેટાનો ઉપયોગ કરે છે. સસ્તા ભાવે ડેટા અને સેવાઓ પ્રદાન કરીને જિઓએ બજારનું કદ વધાર્યું છે. તેમ છતાં, આ ક્ષેત્રમાં એલોન મસ્કની કંપનીને સખત સ્પર્ધાનો સામનો કરવો પડશે, તેઓ એવા ગામડાઓમાં ધાર કાઢી શકે છે જ્યાં લોકો હજી પણ ખરાબ ગતિથી પરેશાન છે. આ માટે, મસ્કને કોઈ કેબલ નાખવાની રહેશે નહીં અને ઉપગ્રહોની મદદથી, તે ભારતના ગામડાઓમાં ઇન્ટરનેટ ક્રાંતિ લાવી શકે છે. મસ્કના દબાણ હેઠળ ભારતીય કંપનીઓને પણ તેમની સેવા સુધારવી પડી શકે છે.