લદ્દાખ-

લદ્દાખ બોર્ડર પર, ચીન સતત તેના નકારાત્મક ઇરાદા દર્શાવે છે. આ દરમિયાન ભારતે વ્યૂહાત્મક મંચ પર મોટી સફળતા હાંસલ કરી છે. રોહતાંગને લેહ બોર્ડરથી જોડતી એક વ્યૂહાત્મક 'અટલ ટનલ' તૈયાર છે. આ ટનલની મદદથી, લદાખ આખા વર્ષ દરમિયાન જોડાયેલ રહેશે. અગાઉ બરફવર્ષાને કારણે શક્ય નહોતું. ચીન સાથે ચાલી રહેલા તનાવની વચ્ચે પણ આ મહત્વનું છે, કારણ કે હવે સૈન્યના હથિયારો અને સૈનિકો સરળતાથી સરહદમાં પરિવહન કરી શકે છે.

વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી 25 સપ્ટેમ્બરે અટલ ટનલનું ઉદ્ઘાટન કરશે. 10 હજાર ફૂટની ઉંચાઇ પર સ્થિત, વિશ્વની સૌથી લાંબી 9 કિલોમીટર ટનલ તૈયાર છે. તેને બનાવવામાં દસ વર્ષનો સમય લાગ્યો હતો, પરંતુ હવે લદાખ આ વર્ષ દરમિયાન સંપૂર્ણ રીતે જોડાઈ જશે. ઉપરાંત, આને કારણે, મનાલી અને લેહ વચ્ચેનું અંતર લગભગ 46 કિલોમીટર ઓછું થયું છે. ટનલની વાત કરીએ તો, તે લગભગ 9 કિલોમીટર લાંબી છે, 10 મીટર પહોળી છે. મનાલીથી લેહનું અંતર 46 કિલોમીટર ઘટાડ્યું હતું. હવે તમે આ અંતર ફક્ત 10 મિનિટમાં પૂર્ણ કરી શકો છો. બીઆરઓના અટલ ટનલના મુખ્ય ઇજનેર બ્રિગેડિયર કેપી પુરૂષોત્તમએ જણાવ્યું હતું કે મુશ્કેલ સંજોગોમાં આ ટનલ કેવી રીતે તૈયાર કરવામાં આવી હતી.

આ ટનલની ડિઝાઇનમાં, બરફ અને હિમપ્રપાત તેને અસર ન કરે તેની કાળજી લેવામાં આવી છે. અહીંના ટ્રાફિકને કોઈપણ હવામાનમાં વિક્ષેપિત ન કરવો જોઇએ. આ ટનલની અંદર, સીસીટીવી કેમેરા ચોક્કસ અંતરે લગાવવામાં આવશે, જે ગતિ અને અકસ્માતોને નિયંત્રણમાં રાખવામાં મદદ કરશે. ચીન સાથે ચાલી રહેલા સ્ટેન્ડઓફ દરમિયાન આ મહત્વપૂર્ણ બને છે. હવે લદ્દાખમાં તૈનાત સૈનિકો સાથે વધુ સારો સંપર્ક થશે. તેઓ આખા વર્ષ દરમિયાન તમામ સીઝનમાં ટૂંકા સમયમાં શસ્ત્રો અને લોજિસ્ટિક્સ પહોંચાડવા માટે સક્ષમ હશે. આ ટનલ મનાલીને ફક્ત લેહથી જોડશે નહીં પરંતુ હિમાચલ પ્રદેશના લાહૌલ-સ્પીતીમાં ટ્રાફિકને પણ સરળ બનાવશે. તે લાહૌલ-સ્પીતી જિલ્લાને કુલ્લુ જિલ્લાના મનાલીથી પણ જોડશે.

આ ટનલની અંદર, કોઈપણ વાહન 80 કિલોમીટર પ્રતિ કલાકની ઝડપે દોડી શકશે. તે 28 જૂન 2010 ના રોજ શરૂ કરવામાં આવી હતી, તે બોર્ડર રોડ ઓર્ગેનાઇઝેશન (બીઆરઓ) દ્વારા બનાવવામાં આવી છે. બીઆરઓ એન્જિનિયરો અને કર્મચારીઓને ખૂબ જ સંઘર્ષ કરવો પડ્યો, કારણ કે શિયાળામાં અહીં કામ કરવું ખૂબ મુશ્કેલ હતું. અહીંનું તાપમાન માઇનસ 30 ડિગ્રી સુધી જતું હતું.   આ ટનલ એવી રીતે બનાવવામાં આવી છે કે તેની અંદર એક સાથે 3000 કાર અથવા 1500 ટ્રક ડિસ્ચાર્જ થઈ શકે. આ બાંધવામાં લગભગ 4 હજાર કરોડ રૂપિયાનો ખર્ચ થયો છે, ટનલની અંદર સ્ટેટ ઓફ આર્ટ ઓસ્ટ્રેલિયન ટનલિંગ પદ્ધતિનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો છે. 

વેન્ટિલેશન સિસ્ટમ પણ ઓસ્ટ્રેલિયન તકનીકી પર આધારિત છે. દર 150 મીટરમાં એક ટેલિફોન છે, દર 60 મીટરમાં ફાયર હાઇડ્રન્ટ અને દર 500 મીટર પર એક કટોકટીનો દરવાજો છે. જ્યારે પાછળ જવા માટે 2.2 કિમી પછી એક વળાંક છે. સીસીટીવી દર 250 મીટર અને પ્રત્યેક એક કિમીમાં સ્થાપિત થાય છે. ના અંતરે હવાની ગુણવત્તાની સિસ્ટમ પણ છે.